TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK)
SAYI: 2021/4532-S.21.7337
BAŞVURU NO: 2020/98059
KARAR TARİHİ: 22/03/2021
RET KARARI
BAŞVURAN: ... ....
BAŞVURUYA KONU İDARE: İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ
BAŞVURUNUN KONUSU: İzmir iline naklen atanma talebi hk.
BAŞVURU TARİHİ: 07/10/2021
I. BAŞVURANIN İDDİA VE TALEPLERİ
1. Başvuran, İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörlüğü bünyesinde idari memur olarak görev yapmakta olduğunu, küçük bir bebeği olduğunu, bulunduğu şehirde kimsesi olmadığını, bakıcı ve kreş için yeterli imkanının olmadığını, annesini yakın zamanda kaybettiğini, ailesinin geri kalanının İzmir’de bulunması nedeniyle bu ile atanmayı istediğini ancak başvurduğu idarelerin talebini kabul etmediğini, mağduriyetinin anlaşılmadığını belirterek atamasının yapılmasını talep etmektedir.
II. İDARELERİN BAŞVURUYA İLİŞKİN AÇIKLAMALARI
2. Başvuruya konu iddialar hakkında bilgi-belge talebimize istinaden
2.1. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığının 11/11/2020 tarihli ve ... sayılı cevabi yazısında özetle;
2.1.1. Başvuranın başvurusuna verilen cevabi yazıda, Belediyede hizmetlerin yürütülmesinde mevcut personel yeterli bulunduğundan ilgilinin naklen atanmasının uygun görülmediği bildirilmiş olup söz konusu yazının içeriğini değiştirecek herhangi bir hususun bulunmadığı,
2.1.2. 657 sayılı Kanunun 74 üncü maddesi gereğince memurların mezkur Kanuna tabi kurumlar arasında kurumların muvafakatiyle nakilleri mümkün olup, personelin naklen atama yetkisinin Büyükşehir Belediye Başkanına ait olduğu,
2.1.3. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Büyükşehir Belediye Başkanının görev ve yetkileri başlıklı 18 inci madde hükmü gereği atamaya yetkili amir olan Büyükşehir Belediye Başkanının, Belediyede boş bulunan memur kadrosuna naklen atanma için; hizmetlerin yürütülmesi, personel ihtiyacı, mevcut personel giderleri ve durumu gibi değişkenler ile kamu yararını gözeterek muvafakat verip vermemekte serbest olduğu bilinen idare hukuku ilkelerinden olduğu,
2.1.4. Kurumun, 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına girmediğinden, anılan Kararnamenin açıktan ve nakil suretiyle atama sayıları başlıklı 11 inci maddesi uyarınca Belediyeye naklen atanma için tahsis edilen kadronun bulunmadığı, ayrıca, Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-4: Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Kadro Kütükleri başlıklı (I) Sayılı Kütük: Belediye ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Memur Kadro Kütüğünün belirlendiği, Belediye tarafından sunulan hizmetlerde kalitenin artırılması amacıyla ihtiyaç duyulan nitelik, unvan ve sayıda personel istihdamının sağlanmasının; anılan Yönetmelik kapsamında gerçekleştirilmekte olduğu, anılan Yönetmelikte naklen atanma kadrosunun bulunmadığı;
2.2. Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğünün 4/12/2020 tarihli ve ... sayılı cevabi yazısında özetle;
2.2.1. 2020 yılı için Üniversiteye verilen atama izinlerinin sınırlı sayıda olması ve Üniversitenin ihtiyacı doğrultusunda planlanması nedeniyle ilgilinin dilekçesine işlem yapılamadığı,
2.2.2. 20/2/2020 tarihli ve 2020-60 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ve bu kararın ekinde değişiklik yapan 24/3/2020 tarihli ve 2020/104 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Üniversiteye toplam 13 adet atama izni verilmiş olup, izinlerin değerlendirilmesinde Üniversitede acil ihtiyaç olan unvan ve branşlar göz önünde bulundurulduğu, 10 adet atama izni için naklen atamanın yapıldığı, kalan 3 adet atama izni için ise muvafakat işlemlerinin başlatıldığı ve sonuçlanmasının beklenildiği
açıklamalarına yer verilmiştir.
III. İLGİLİ MEVZUAT
3. 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı T.C. Anayasasının “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinde, “…Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikayetleri inceler…” hükmü amirdir.
4. 14/6/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun "Kurumun Görevi" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, “Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.” hükmüne yer verilmiştir.
5. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Memurların bir kurumdan diğerine nakilleri” başlıklı 74 üncü maddesinde, “Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür.” hükmü yer valmaktadır.
6. 2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin “Açıktan ve nakil suretiyle atama sayıları” başlıklı 11 inci maddesinin birinci fıkrasında, “Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren kurum ve kuruluşlarının; memur ve öğretim elemanı kadrolarına açıktan veya diğer kurum ve kuruluşlardan nakil suretiyle yapabilecekleri yıllık atama sayısı, bu sayı sınırlamasına tabi tutulmayacak atamalar ile uygulamaya ilişkin hususlar, öğretim elemanları için Yükseköğretim Kurulunun görüşü alınmak suretiyle, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının müşterek teklifi üzerine Cumhurbaşkanınca belirlenir.” hükmü düzenlenmiştir.
7. Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke Ve Standartlarına Dair Yönetmeliğin “Kadroların tespiti” başlıklı 9 uncu maddesinde, “(1) Bu Yönetmeliğe ekli cetvellerde alt gruplar için unvan ve sayı itibarıyla tespit edilenler dışında kadro kullanılamaz. Ayrıca Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek-2 ve Ek-3’de unvan, personel grubu ve sayı itibarıyla alt gruplar için belirlenen memur ve sürekli işçi kadro toplamı aşılamaz.” hükmüne yer verilmiştir.
IV. KAMU DENETÇİSİ SADETTİN KALKAN’IN KAMU BAŞDENETÇİSİ'NE ÖNERİSİ
8. Kamu Denetçisi tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde; başvuranın talebinin reddi yönünde öneri, Kamu Başdenetçisi’ne sunulmuştur.
V. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. Hukuka, Hakkaniyete ve İnsan Haklarına Uygunluk Yönünden Değerlendirme
9. Başvuran, İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörlüğü bünyesinde idari memur olarak görev yapmakta olduğunu, küçük bir bebeği olduğunu, bulunduğu şehirde kimsesi olmadığını, bakıcı ve kreş için yeterli imkanının olmadığını, annesini yakın zamanda kaybettiğini, ailesinin geri kalanının İzmir’de bulunması nedeniyle bu ile atanmayı istediğini ancak başvurduğu idarelerin talebini kabul etmediğini belirterek İzmir ilinde görev yapmak üzere atamasının yapılmasını talep etmektedir.
10. Bilindiği üzere, idarenin işlem tesis ederken hukuka bağlı olması ve hukuk kuralları içinde hareket etmesi hukuk devletinin bir diğer ilkesidir. Bu kapsamda, idari işlemin belli bir sebebe dayanması gerektiği açık bir kuraldır. İdarenin takdir yetkisinin söz konusu olması halinde dahi keyfi olarak hareket edebileceği anlamına gelmez. İdareye yasalarla tanınan takdir yetkisi mutlak olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlıdır. İdare takdir yetkisini kullanırken kendisine verilen yetkinin amacı doğrultusunda hareket etmeli, nesnellik ve tarafsızlık içinde davranmalı, orantılılık ilkesine uymalı, kanunlar özel koşullar öngörmüşse bunlara uymalı, bu yetkiyi kamu yararı için ve gerekçeli olarak kullanmalıdır.
11. Dosya kapsamında sunulan bilgi ve belgelerden, başvuranın İzmir ilinde görev yapmak üzere İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığına ve Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğüne atanmayı talep ettiği ancak taleplerinin reddedildiği; İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından Kurumumuza sunulan bilgi ve belgelerden, Belediyelerin atama yapılacak kadro sayılarının Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke Ve Standartlarına Dair Yönetmelik ile belirlendiği, söz konusu kadroların kullanılmasında Belediye tarafından sunulan hizmetlerde kalitenin artırılması amacıyla ihtiyaç duyulan nitelik, unvan ve sayıda personel istihdamının sağlanmasının amaçlandığı, bu nedenle Belediyede hizmetlerin yürütülmesinde mevcut personel yeterli bulunduğundan ilgilinin naklen atanmasının uygun görülmediği; Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü tarafından Kurumumuza sunulan bilgi ve belgelerden, Üniversiteye toplam 13 adet atama izninin verildiği, izinlerin değerlendirilmesinde Üniversitede acil ihtiyaç olan unvanların ve branşların göz önünde bulundurulduğu, 10 adet atama izni için naklen atamanın yapıldığı, kalan 3 adet atama izni için ise muvafakat işlemlerinin başlatıldığı anlaşılmaktadır. Bu çerçevede, başvuranın, çocuğunun bakımını sağlamak üzere İzmir iline atanmak amacıyla ilgili idarelere naklen atanma talebi, ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak kadro imkanları ve hizmet gerekleri çerçevesinde değerlendirildiğinden ilgili idareler tarafından kullanılan takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gereklerine uygun olduğu değerlendirilmiştir.
12. Yukarı anlatılan hususlar, başvuranın iddiaları, idarenin konu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; başvuranın İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü bünyesinde durumuna uygun bir kadroya atanma talebinin kadro imkanları ve hizmet gerekleri çerçevesinde reddedilmesinde hukuka ve hakkaniyet ilkelerine aykırılık görülmediğinden başvurunun reddi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
B. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
13. İyi yönetim ilkelerine 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde yer verilmiş olup; ilgili idarenin başvurana verdiği cevaplarda ise hangi sürede hangi mercilere başvurabileceğini göstermediği, bu nedenle “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı anlaşılmış olup, idareden bundan böyle bu ilkeye uyması beklenmektedir.
VI. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN AÇIKLAMA
14. 6328 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca, bu Kararın başvurana tebliğ tarihinden itibaren, ilgili idarenin işlemine karşı dava açma süresinden kalan süre kaldığı yerden işlemeye devam edecek olup İstanbul İdare Mahkemesinde yargı yolu açıktır.
VI. KARAR
Yukarıda açıklanan gerekçe ve dosya kapsamına göre BAŞVURUNUN REDDİNE,
Bu kararın BAŞVURANA ve İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI ile DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNE tebliğine
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Başdenetçisince karar verildi.
Sadettin KALKAN
Kamu Başdenetçisi V.
Yorumlar