T.C.
DANIŞTAY
6. Daire
Esas: 1986/586
Karar: 1986/811
Tarih: 09.10.1986
ÖZET: Köydeki boş alanlar göz önünde bulundurularak tesislerin bir adada toplanması hizmet gereklerine uygun düştüğünden, davacıya ilişkin taşınmazın köy konağı, çamaşırhane, tuvalet ve pazar yeri yapımı amacıyla kamulaştırılmasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
(442 sayılı Köy K. m. 13)
KARAR METNİ:
Temyiz İsteminde Bulunan: ....... Köyü Muhtarlığı.
Vekilleri : Av. ........ Av. .......
Karşı Taraf : .......
Vekili : Av. .......
İstemin Özeti : ....... Köyü, köy içi mevkiinde bulunan davacıya ilişkin taşınmazın köy konağı, çamaşırhane, umumi tuvalet ve pazar yeri yapımı amacıyla kamulaştırılmasına ait 13.5.1985 günlü, 109 s. köy ihtiyar kurulu kararının iptali yolunda ....... İdare Mahkemesinin 2.4.1986 günlü, E:1985/260, K: 1986/238 s. kararının, bilirkişi raporunda sözü edilen arsaların boş olmadığı, kaldı ki bu boş olduğu söylenen arsaların okul ve Kur''an kursu binasının yanında olup iki eğitim kurumunun bitişiğinde sözü edilen tesislerin yapılmasının sakınca yaratacağı öne sürülerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Çamaşırhane, pazaryeri ve umumi tuvaletin aynı yerde bulunmasına köyün örf ve adetlerine ters düştüğü öne sürülerek temyiz isteminin reddi istenilmektedir.
Danıştay Savcısı Y.Ş.''nin Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 s. İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 ncu maddesinin 1. fıkrasında belirtilen sebeplerden hiçbirisine uymayıp İdare Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve kanuni nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan sebeplerle temyiz isteminin reddiyle idare Mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakimi E.L''nin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra temyiz isteminin süresinde olduğu görülerek işin gereği düşünüldü:
Dava, ....... Köyü, köy içi mevkiinde bulunan davacıya ilişkin taşınmazın Köy Konağı, çamaşırhane, umumi tuvalet ve pazar yeri yapımı amacıyla kamulaştırılmasına ait köy ihtiyar kurulunun 13.5.1985 günlü, 109 s. kararının iptali istemiyle açılmış, ....... İdare Mahkemesinin 2.4.1986 günlü; E: 1985/260; K: 1986/23 8 s. kararıyla gerçekleştirilmek istenilen hizmetlerle ilgili yapıların tümünün bir arada yapılmasının zorunlu olmadığı, bunların ayrı ayrı yerlerde yapılmasına imkân veren çeşitli arazilerin bulunmasına karşın tümünün bir yerde toplanmasını temin amacıyla köy bütçesinden para sarfı suretiyle kamulaştırma yoluna gidilmesinin de köyün yararına bir davranış biçimi olmadığı gerekçesiyle dava konusu işlem iptal edilmiş, bu karar davalı idare tarafından temyiz edilmiştir.
Devlet ve Kamu Tüzel Kişileri, kamu yararının gerektirdiği hallerde özel mülkiyette bulunan taşınmazların tamamını veya bir bölümünü kanunla gösterilen esas ve usullere göre kamulaştırmaya yetkilidirler.
Öte yandan 442 s. Köy Yasasının 13. maddesinin 12. bendiyle köy konağı, 5. bendiyle umumi tuvalet yapımı, aynı yasanın 14. maddesinin 5. bendiyle çamaşırlık, 7. bendiyle de pazar ve çarşı yerleri yapımı görevleri köye verildiğine göre, bu amaçların gerçekleştirilmesi için köy İhtiyar kurulunca kamulaştırma yapılabileceği açıktır.
İdare Mahkemesince yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen raporda köy konağının 143.30 m², çamaşırhanenin 59.86 m², umumi tuvaletin 40 m², açık pazar yerinin ise 930.1200 m² arasında bir alanı kapsayacağı, bu tesislerin köye ilişkin boş arsalara sığmayacağı belirtilmektedir.
Köy Muhtarlığının yer seçimi için ilçeye başvurusu üzerine kurulan komisyon tarafından yerinde yapılan incelemeden sonra verilen raporda da anılan tesislerin yapılabilmesi için köye ilişkin yeterli boş alan olmadığından söz edilmektedir.
Her iki raporda da köye ilişkin ve boş olduğundan söz edilen taşınmazların yaklaşık 500-600 m² olduğu görülmektedir. Tek başına 900-1200 m² alanda yer alması düşünülen açık pazar yeri için bile bu taşınmazların yeterli olmadığı ortadadır.
Bu halde köye ilişkin taşınmazın yanında bulunan 750 m² alanlı davacının taşınmazının kamulaştırılmasından sonra elde edilen 1500 m² lik alanda bu tesislerin yapılmasında kamu yararına aykırılık görülmemiştir.
Kaldı ki sözü edilen tesislerin bir arada toplanması hizmet gereklerine uygun düşmektedir.
Açıklanan sebeplerle temyiz edilen ....... İdare Mahkemesinin 2.4.1986 günlü, E: 1985/260; K: 1986/238 s. kararın bozulmasına, uyuşmazlığın hukuki niteliği ve dava dosyasında yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye yeterli görüldüğünden 2577 s. kanunun 49. maddesinin 2. fıkrası uyarınca işin esasının incelenmesine geçilerek yukarda belirtilen sebeplerle davanın reddine, peşin alınan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, 3000 TL temyiz harcı 5500 TL posta pulu gideri ile 11.000 TL avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine, fazla yatırılan 1800 TL harem temyiz isteminde bulunana, keşif ve bilirkişi incelemesi giderlerine karşılık peşin yatırılan avanstan artan, 23.000 liranın da davacıya iadesine, dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine 9.10.1986 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Yorumlar