T.C.
DANIŞTAY
6. Daire
Esas : 1981/1762
Karar : 1982/916
Tarih : 13.04.1982
ÖZET : Köy garajı yapılması köyün zorunlu görevleri arasında sayılmaması ve köyün ihtiyaca yetecek kadar meydan yeri bulunduğu anlaşılması karşısında yapılan kamulaştırmada kamu yararı bulunmamaktadır.
(442 sayılı Köy K. m. 13)
KARAR METNİ:
Davanın Özeti : Davacılara ilişkin dört parsel taşınmaz malın köy meydanı ve köy garajı yapılması amacıyla kamulaştırılmasına ait 26/4/1981günlü, 6 s. Köy İhtiyar Kurulu kararının, ....... Asliye Hukuk Mahkemesinin yaptığı tespit sonucu çekilen fotoğraf ve krokiden de anlaşılacağı gibi, köyün halen ihtiyacından fazlasını karşılayacak iki büyük meydanın olduğu, mevcut iki büyük meydana ilave olarak üzerinde emek verilerek yetiştirilen, badem, incir ve zeytin ağaçlarının bulunduğu toplam 32.590 m² genişliğindeki dört parselin köy meydanı ve köy garajı yapılması için kamulaştırılmasının, kamulaştırmanın kamu yararı amacıyla yapılmadığını açıkça gösterdiği, köy meydanının köyün ortasında olacağı, oysa kamulaştırılan yerin ekli fotoğrafların incelenmesinden anlaşılacağı üzere köyün dışında olduğu, ayrıca garaj yapımının köyün mecburi hizmetleri arasında da sayılmadığı iddialarıyla iptali ve yargılama giderlerinin davalıya yüklenmesine karar verilmesi istenmektedir.
Savunmanın Özeti: Cevap verilmemiştir.
Savcı O.Y.''nin Düşüncesi: Köy kanununda köyün büyüklüğüne göre orta yerinde ve mümkün olmazsa kenarında bir meydan açmak köyün mecburi işleri arasında sayılmış, köyde garaj yapmak ise köyün mecburi ve ihtiyari işleri arasında sayılmamıştır. Davalı köyün ortasında iki büyük meydanı olduğu, köy meydanı ve garaj için kamulaştırılan yerin ise yol kenarında bulunduğu anlaşılmaktadır.
Diğer taraftan 32.590 m² olan taşınmazın köy meydanı için gereğinden çok büyük olduğu açıktır. Bu sebeple bu amaçla yapılan kamulaştırma işleminde yasaya uygunluk bulunmadığından iptali gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince duruşma için önceden belirli edilen 13/4/1982 tarihinde davacılar vekili Av. ....... ile davalı idareyi temsilen Av. .......''nün geldikleri görüldü. Danıştay Savcısı O.Y.''nin katılmasıyla duruşma yapılarak Tetkik hakimi F.O.''nün açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği düşünüldü:
Dosyadaki bilgileri ve belgeler karar vermeye yeterli olduğundan keşif ve bilirkişi incelemesi yapılması isteği yerinde görülmeyerek işin esasının incelenmesine geçildi;
Dava, davacılara ilişkin dört parsel taşınmaz malın köy meydanı ve köy garajı yapılması amacıyla kamulaştırılmasına ait 26.4.1981 günlü, 6 s. Köy İhtiyar Kurulu kararının davanın özeti bölümünde öne sürülen sebeplerle iptali isteğiyle açılmıştır.
Kamu tüzel kişileri ve kamu kurumlan yasalar gereğince yapmakla yükümlü oldukları hizmetler için özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların tamamını veya bir bölümünü kamulaştırmaya ve bunlar üzerinde idari irtifaklar kurmaya 6830 s. Kanun kurallarına göre yetkilidirler.
Ayrıca, 442 s. Köy Kanununun 13. maddesinin 11. fıkrasında, köyün büyüklüğüne göre orta yerinde ve mümkün olmazsa kenarında bir meydan açmak köy ihtiyar kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.
Dava konusu olayda, Köy İhtiyar Kurulunca üzerinde badem, incir ve zeytin ağaçlarının bulunduğu, davacılara ilişkin toplam 32.590 m² genişliğindeki dört parsel taşınmazın köy meydanı ve köy garajı yapılması amacıyla kamulaştırıldığı, kamulaştırılan yerin köy dışında geniş bir arazi bölümünü içine aldığı, köyün içerisinde ise iki meydan yerinin bulunduğu dava dosyasında mevcut ....... Asliye Hukuk Mahkemesinde yaptırılan bilirkişi tespit fotoğrafları ve sair belgelerin incelenmesinden anlaşılmaktadır.
442 s. Köy Yasasında köy garajı yapılması köyün zorunlu görevleri arasında sayılmadığından ve ayrıca incelenen bilirkişi tespit fotoğraflarından, köyün ortasında ihtiyacına yetecek ölçüde meydan yerine sahip olduğu sonucuna varıldığından, köy dışında üzerinde meyve ağaçlarının bulunduğu 32.590 m² genişliğindeki arazi parçasının köy meydanı ve köy garajı yapılması amacıyla kamulaştırılmasında kamu yararı yönünden isabet görülmemiştir.
Açıklanan sebeplerle dava konusu kamulaştırma kararının iptaline, aşağıda toplamı yazımı 2.950.- TL. Yargılama gideri ile 3.000.- TL. avukatlık ücretinin davalı idareden alınarak davacılara verilmesine,
13/4/1982 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Yorumlar