T.C.
DANIŞTAY
6. Daire
Esas: 2002/1217
Karar: 2003/844
Tarih: 05.02.2003
ÖZET: Çevre para cezası verme yetkisi Büyükşehir Belediye Başkanınca devredilebilir.
KARAR METNİ:
Kararın Düzeltmesini İsteyen : ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı
Vekili : Av. ...
Karşı Taraf : ... Deniz Acen. Nak. ve Tic. AŞ.
Vekili : Av. ...
İstemin Özeti: Danıştay Altıncı Dairesince verilen 7.11.2001 günlü, K:2001/5231 s. kararın; 2577 s. İdari Yargılama Usulü Yasasının değişik 54. maddesi uyarınca düzeltilmesi istemidir.
Savunmanın Özeti: Karar düzeltme isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Selçuk Topal''ın Düşüncesi: Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunun 11.7.2002 günlü, E:2002/178, K:2002/639 s. kararında belirtildiği üzere; 2872 s. Kanunun "İdari Cezalarda Yetki" başlıklı 24/a ve "Deniz Araçlarına Verilecek Cezalarda Suçun Tespiti ve Cezanın Kesilmesi Usulleri İle Kullanılacak Makbuzlara Dair Yönetmelik" in 12. maddesi; 1580 s. Belediye Yasasının 107. maddesi; Belediye Zabıta Personel Yönetmeliğinin 3. maddesi ve 3030 s. Kanunun büyükşehir belediye başkanının görevlerini düzenleyen 14, maddesinin f ve p bentlerinde yer alan hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, 2872 s. Kanunun ve "Deniz Araçlarına Verilecek Cezalarda Suçun Tespiti ve Cezanın Kesilmesi Usulleri İle Kullanılacak Makbuzlara Dair Yönetmelik" in 12. maddesinde yer alan büyükşehir belediye başkanlıkları ifadesinin tüm bir belediye teşkilatını içine alan tüzel kişiliği ifade ettiği, belediye başkanının ise bu tüzel kişiliği temsil etmeye yetkili olan kişi olduğu anlaşılmaktadır.
2872 s. Kanunun 24/a maddesinde büyükşehir belediye başkanlıkları tabiri ile büyükşehir belediye başkanlığının tüzel kişiliği ifade edilmiş ve bu cezanın büyükşehir belediye başkanlıkları tarafından verilmesi amaçlanmıştır.
Yetki devri kanuni düzenlemelerin açıkça öngördüğü veya yasaklamadığı konularda bir görev yerine ilişkin yetkinin başka bir görev yerine aktarılmasıdır. Bu tüzel kişilik içerisinde yetki devri yapılması sonucunda yapılan işlem ve eylemler o tüzel kişiliğe mal edilir. Eğer kanun belirli bir konuda idari makamı değil de o kamu hizmetini yürüten kişiyi yetkili kılmışsa yetkinin doğrudan doğruya bu kişi tarafından kullanılması gerekir.
2872 s. Kanunun 24/a maddesinde büyükşehir belediye başkanlıkları tabiri ile büyükşehir belediye başkanlığının tüzel kişiliği ifade edilmiş ve bu cezanın büyükşehir belediye başkanlıkları tarafından verilmesi amaçlanmıştır.
Bu durum göz önünde bulundurulduğunda, büyükşehir belediye başkanlıkları tabiri ile büyükşehir belediye başkanı kastedilmediğinden büyükşehir belediye başkanına bağlı olan Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü Zabıta Memuru tarafından büyükşehir belediye başkanının devrettiği yetkiye dayanarak 2872 s. Kanunun 22. ve 24. maddeleri uyarınca para cezası verilmesi işleminde yetki yönünden mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Kararın düzeltilmesi istemi kabul edilerek dava konusu işlemin yetki yönünden iptali yolundaki idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı A.Kemal Terlemezoğlu''nun Düşüncesi: Karar düzeltilmesi dilekçesinde ileri sürülen hususlar, 2577 s. İdari Yargılama Usulü Yasasının 54. maddesinde yazılı sebeplerden hiçbirisine uymadığından istemin reddi gerekeceği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
2577 s. Kanunun 54. maddesinin 1. fıkrasının (c) bendine göre kararın düzeltilmesi istemi yerinde görüldüğünden, Dairemizin 7.11.2001 günlü, E:2000/4483, K:2001/5231 s. kararı kaldırılarak işin esası incelendi.
Dava, 2872 s. Çevre Yasası uyarınca deniz kirliliğine neden olunduğu için 19.650.000.000.-lira para cezası verilmesine ait 11.9.1999 günlü, 007/003 s. işlemin iptali istemiyle açılmış; idare mahkemesince, davalı idare tarafından yapılan denetimde denize kirli su basmak suretiyle çevre kirliliğine neden olduğunun tespit edildiği; 2872 s. Kanun uyarınca para cezasının büyükşehir belediye başkanı tarafından verilmesi gerekirken kanuni olarak yetki devri mümkün olmayan zabıta görevlisince büyükşehir belediye başkanı adına para cezası verildiği anlaşıldığından, dava konusu işlemde yetki yönünden mevzuata uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptal edilmesine karar verilmiş; karar davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2872 s. Kanunun "İdari Cezalarda Yetki" başlıklı 24/a ve "Deniz Araçlarına Verilecek Cezalarda Suçun Tespiti ve Cezanın Kesilmesi Usulleri İle Kullanılacak Makbuzlara Dair Yönetmelik" in 12. maddesinde: "Büyükşehir belediye hudutları içerisinde kalan sahillerimiz, boğazlarımız ile liman ve körfezlerimizde; göl ve akarsularımızda cezalar büyükşehir belediye başkanlıkları tarafından verilir." hükmü yer almıştır.
1580 s. Belediye Yasasının 107. maddesinde: "Belediye zabıtası teşkilatı doğrudan doğruya belediye reisinin ve belediye şubelerine ayrılan yerlerde şubelere merbut teşkilat, belediye müdürlerinin emri altında bulunur." hükmü yer almakta ve Belediye Zabıta Personel Yönetmeliğinin 3. maddesinde de: "Belediye zabıtası kuruluşu doğrudan doğruya belediye başkanının ve belediye şubelerine ayrılan yerlerde şubeye bağlı zabıta personeli belediye şube müdürlerinin emri altındadır." hükmüne yer verilerek zabıta teşkilatının doğrudan doğruya belediye başkanına bağlı olduğu belirtilmiştir.
3030 s. Kanunun büyükşehir belediye başkanının görevlerini düzenleyen 14. maddesinin f bendinde: "Büyükşehir belediyesinin gelir, alacak, hak ve menfaatlerini izlemek ve tahsil ettirmek", aynı maddenin p bendinde de: "Büyükşehir belediyesince işletilen alanlarda zabıta hizmeti ile sair belediye hizmetleri ve ruhsat verme işlemlerini yürütmek" belediye başkanının görevleri arasında sayılmıştır.
Yukarıda belirtilen Kanun ve Yönetmelik hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, 2872 s. Kanunun ve "Deniz Araçlarına Verilecek Cezalarda Suçun Tespiti ve Cezanın Kesilmesi Usulleri İle Kullanılacak Makbuzlara Dair Yönetmelik" in 12. maddesinde yer alan büyükşehir belediye başkanlıkları ifadesinin tüm bir belediye teşkilatını içine alan tüzel kişiliği ifade ettiği, belediye başkanının ise bu tüzel kişiliği temsil etmeye yetkili olan kişi olduğu anlaşılmaktadır.
Kamu yöneticilerinin yetki ve görevleri yasalarla belirlenir. Bu husus kamu hizmetinin düzenli ve devamlı bir biçimde yürütülmesini sağlamak amacına yönelik olduğu kadar görev ve yetkinin kamu düzeniyle ilgili olmasından kaynaklanmaktadır. 2872 s. Kanunun 24/a maddesinde büyükşehir belediye başkanlıkları tabiri ile büyükşehir belediye başkanlığının tüzel kişiliği ifade edilmiş ve bu cezanın büyükşehir belediye başkanlıkları tarafından verilmesi amaçlanmıştır.
Kanun koyucu cezanın belediye başkanı tarafından verilmesini amaçlamış olsaydı, aynı maddede: "Yukarıdaki maddelerde gösterilen cezalar doğrudan doğruya mahallin en büyük mülki amiri tarafından verilir." hükmünde olduğu gibi cezanın büyükşehir belediye başkanı tarafından verileceği biçiminde açıkça bir düzenleme yapardı.
Bu durum göz önünde bulundurulduğunda, büyükşehir belediye başkanlıkları tabiri ile büyükşehir belediye başkanı kastedilmediğinden büyükşehir belediye başkanına bağlı olan Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü Zabıta Memuru tarafından büyükşehir belediye başkanının devrettiği yetkiye dayanarak 2872 s. Kanunun 22. ve 24. maddeleri uyarınca para cezası verilmesi işleminde yetki yönünden mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.
Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunun 11.7.2002 günlü, E:2002/178, K;2002/639 s. kararı da bu yöndedir.
Bu durumda, aksi yönde verilen idare mahkemesi kararında isabet görülmemiştir.
Açıklanan sebeplerle İstanbul 2.İdare Mahkemesinin 14.4.2000 günlü, E:1999/1093, K:2000/293 s. kararının BOZULMASINA, ..., dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine 5.2.2003 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kaynak : DKD Yıl 1 Sayı 1 2003
Yorumlar