|
|
www.mevzuattakip.com.tr |
Bu Karar, belediye encümen kararıyla yıkımına karar verilen kaçak yapıların yıkılması talebi hakkındadır.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ
KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU
(OMBUDSMANLIK)
SAYI: 81460570-101.07.04-E.1798
BAŞVURU NO: 2016/1662
KARAR TARİHİ: 08/03/2017
TAVSİYE KARARI
BAŞVURAN:
BAŞVURAN VEKİLİ / TEMSİLCİSİ: -
BAŞVURUYA KONU İDARE: 1- İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı
2- Ataşehir Belediye Başkanlığı
BAŞVURUNUN KONUSU: Şikayetçinin belediye encümen kararıyla yıkımına karar verilen kaçak yapıların yıkılması talebi hakkındadır.
BAŞVURU TARİHİ: 12.4.2016
I. USUL
A. Başvuru Süreci
1. Başvuru, Kurumumuza İstanbul Bürosu aracılığıyla elden yapılan ve 12/04/2016 tarihli, gerçek kişiler için başvuru formu vasıtasıyla yapılmıştır. Başvurunun karara bağlanması için 14/06/2012 tarihli 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 8 inci maddesinin ikinci fıkrası ile 28/3/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve İmza Yetkileri Yönergesinin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca, başvurunun incelenmesine ve araştırılmasına geçilmiş olup, 2016/1662 başvuru sayılı “Tavsiye Önerisi”yle Kamu Baş Denetçisi’ne sunulmuştur.
B. Ön İnceleme Süreci
1. Yapılan ön incelemesi neticesinde başvuranın 22/12/2015 tarihli ilk başvurusunun diğer şartları taşıdığı ancak 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 17 nci maddesinin dördüncü fıkrası ve ilgili Yönetmeliğin 12 nci maddesi uyarınca 06/01/1982 tarihli ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda öngörülen idari başvuru yolları ile özel kanunlarda yer alan zorunlu idari başvuru yollarının tüketilmemiş olduğu görüldüğünden başvuru ve eklerinin bahsi geçen Yönetmeliğin 20 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre Ataşehir Belediye Başkanlığına gönderilmesine 11/03/2016 tarihinde karar verilmiştir. Gönderme kararı üzerine, idarece başvuruya 06/04/2016 tarihli yazıyla olumsuz cevap verilmesi üzerine başvuran bu kez 12/04/2016 tarihli başvuru dilekçesiyle Kurumumuza tekrar başvurmuştur. Yeniden yapılan başvurunun Kurumumuzun görev alanına girdiği, başvuranın meşru, kişisel ve güncel bir menfaatinin olduğu, gönderme kararı üzerine yapılan başvurunun süresinde olduğu ve diğer ön inceleme konularında da bir eksiklik bulunmadığı, bu nedenle başvurunun incelenmesine ve araştırılmasına engel bir durumun olmadığı tespit edilmiştir.
II. OLAY VE OLGULAR
A. Başvuranın Konu Hakkındaki Açıklamaları ve İddiaları
3. Başvuran, Ataşehir İlçesi, ... adreste ... Blok onaylı projesinde mesken niteliğinde bulunmakta olan dairelerin otele dönüştürüldüğünü, aynı blok önündeki yeşil alanda da kaçak olarak iki katlı işyeri inşa edildiğini, söz konusu işyerinin . unvanı ile içkili lokanta olarak faaliyet gösterdiğini, bu kaçak yapıya ilişkin olarak Ataşehir Belediye Encümeninin 21/01/2014 tarih ve 2014/273 sayılı yıkım kararının olduğunu ancak bu kararın uygulanmadığını, İstanbul Büyükşehir Belediyesince kararın gereğinin yapılmasını teminen Ataşehir Belediye Başkanlığına gerekli yazıların yazılmasına rağmen iki yılı aşkın bir süredir kararın gereğinin yerine getirilmediğini ifade ederek söz konusu kaçak yapının yıkılıp ortak otopark alanının projesine uygun hale getirilmesini talep etmektedir.
B. İdarenin Başvuru Konusuna İlişkin Açıklamaları
4. Kurumumuzun 01/06/2016 tarih ve 4236 sayılı yazısına Ataşehir Belediye Başkanlığının 28/06/2016 tarih ve 5471 sayılı cevabi yazısında;
4.1. Söz konusu yerdeki 2 bodrum + zemin kat + 4 normal kattan oluşan ve 11/08/2005 tarih ve 2005/505121 sayılı tasdikli mimari projesinde 12 adet konut olarak görünen ... Blok binaya Kadıköy Belediyesi tarafından 12/08/2005 tarih ve 2005-09-03 sayılı “Yapı Ruhsatı” ve 13/03/2009 tarih ve 54/09 sayı ile “Yapı Kullanım İzin Belgesi” (İskan) verildiği, CB5a-T8 Blok önündeki yeşil alan olarak bahsi geçen alanın tasdikli mimari projesinde parsele ait ortak alan olduğu,
4.2. .. Blok ve önündeki alan ... için 02/12/2013 tarihinde yapılan incelemede, söz konusu iskanlı binanın (... Blok) iç duvarlarında değişiklik yapıldığı ve binanın ön tarafına çelik konstrüksiyondan ilave yapıldığı tespit edilerek 02/12/2013 tarih ve 13/48 sayı ile “Yapı Tatil Tutanağı” düzenlendiği ve inşai faaliyetin mühürlenerek durdurulduğu, binanın yan tarafına yapılan çelik konstrüksiyon ilavenin kaldırılarak açılır kapanır tente haline dönüştürüldüğünün tespit edildiği ve buna dair 07/11/2014 tarihli tutanak düzenlendiği,
4.3. Siteye ait 12/08/2005 tarih ve 2005-08-49 sayılı yapı ruhsatı ve 24/06/2008 tarih ve 96/08 sayılı yapı kullanım izin belgesi bulunan 3 katlı otopark binasına ofisler yapıldığı tespit edildiği için 02/12/2013 tarih ve 13/49 sayılı “Yapı Tatil Tutanağı” düzenlendiği, 3194 sayılı İmar Kanunu 42 nci maddesi gereğince 26/12/2013 tarih ve 2013/1279 sayılı ve 32 nci maddesi gereğince de 21/01/2014 tarih ve 2014/272 sayılı Encümen Kararları alınarak TCK’nın 184 üncü maddesine göre Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulunulduğu, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32 nci maddesi gereğince alınan Encümen Kararının ilgililerine tebliğ edildiği ve 42 nci maddesi gereğince alman Encümen Kararının ise ilgililerine tebliğ edilmesi için Mali Hizmetler Müdürlüğü'ne yazıldığı,
4.4. Söz konusu yerin yıkımı için Fen İşleri Müdürlüğü ile gerekli yazışmaların yapıldığı, 3194 sayılı İmar Kanunu 42 nci maddesi gereğince de 21/01/2014 tarih ve 2014/273 sayılı Encümen Kararları alınarak ilgililerine tebliğ edildiği ve TCK’nın 184 üncü maddesine göre de ilgilileri hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulduğu,
4.5. Sonrasında bu inşai faaliyetin tamamlandığı ve otel olarak kullanıldığı tespit edilerek 19/03/2014 tarihli “Durdurma Emrinden Sonra Yapıma Devam Edildiğine Dair Tutanak” düzenlendiği, para cezası kararı alınması için dosyanın yeniden Encümene sevk edildiği ve Belediye Encümenince İmar Kanununun 42 nci maddesi gereği 15/04/2014 tarih ve 2014/579 sayı ile tekrar para cezası kararı alındığı ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunun (TCK) 203 üncü maddesi gereği de ilgilileri hakkında Cumhuriyet Savcılığına mühür fekkinden dolayı suç duyurusunda bulunulduğu,
4.6. Daha sonra binanın yan tarafına yeni yapılan çelik ilave için 06/05/2014 tarih ve 14/40 sayılı “Yapı Tatil Tutanağı” düzenlendiği, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42 nci maddesi gereğince 03/06/2014 tarih ve 2014/757 sayılı Encümen Kararı ve 32 nci maddesi gereğince de 15/07/2014 tarih ve 2014/940 sayılı Encümen Kararı alındığı ve TCK’nın 184 üncü maddesine göre ilgilileri hakkında Cumhuriyet Savcılığına yeniden suç duyurusunda bulunulduğu, İmar Kanununun 32 nci maddesi gereğince alınan Encümen Kararının ilgililerine tebliğ edildiği, 42 nci maddesi gereğince alınan Encümen Kararının ise ilgililerine tebliğ edilmesi için Mali Hizmetler Müdürlüğüne yazıldığı,
4.7. 07/11/2014 tarihindeki yıkım işlemi için Kaymakamlık Makamından gerekli emniyet gücünün temini ve Fen İşleri Müdürlüğünden de yıkım için ekibi istendiği ayrıca ilgililerinden de söz konusu yerde yıkım yapılacağı ve gerekli tahliyenin sağlanmasının istendiği, mahallinde yapılan incelemede ilgilileri tarafından 13/48 sayılı tutanakta belirtilen; binanın ön tarafına yapılan çelik konstrüksiyon ilavenin kaldırılarak açılır kapanır tente haline dönüştürüldüğünün görüldüğü ve buna dair 07/11/2014 tarihli tutanağın düzenlendiği,
4.8. “Yapı Tatil Tutanağındaki” durumun Yönetmelik (Tip İmar Yönetmeliği'nin 16 ncı maddesinin tanımları ve yine Tip İmar Yönetmeliği'nin 63 ncü maddesinde “....korkuluk, pergola. vb ruhsata tabi değildir" denmekte olduğundan) kapsamında düzeltildiği tespit edildiği için 07/11/2014 tarihli tutanak düzenlendiği, ancak bunların düzeltilmesi mekanın kullanımıyla ilgili olan yasal işlemleri durdurmadığı, çünkü yapı tatil tutanağında belirtilen iç mekan ve fonksiyon değişikliklerine ilişkin hususlar düzeltilmediğinden dolayı yasal işlemlerin devam ettirildiği,
4.9. İşgalli olmasından dolayı da işgalin kaldırılması için Zabıta Müdürlüğüne yazılarak, işgalin Zabıta Müdürlüğünce kaldırılamaması üzerine altyapı hizmetlerinin (elektrik, su vb.) kesilmesi için ilgili idarelerle gerekli yazışmaların yapıldığı, söz konusu otopark kısmını projesine uygun hale getirdiklerine dair ilgilisinin vermiş olduğu dilekçe üzerine mahallinde yapılan tetkikte otopark olan binada pencereler açılarak ofisler olarak kullanılan yerin boşaltıldığı ve pencerelerin kapatılarak kullanılmadığının görüldüğü ve 07/11/2014 tarihli tutanak düzenlendiği, ancak otopark vasfına getirilmediği için de yasal işlemlerin devam ettiği,
4.10. "..." adlı içkili lokanta hakkında İstanbul 9 uncu İdare Mahkemesi'nin 29/06/2015 tarihli ve 2015/425 E. 2015/1414 K. sayılı ve İstanbul 13 üncü İdare Mahkemesi'nin 28/01/2016 tarihli ve 2015/981 E. 2016/251 K. sayılı kararları, "..." adlı Pansiyon hakkında da İstanbul 9 uncu İdare Mahkemesi'nin 29/06/2015 tarihli ve 2015/424 E. 2015/1416 K. sayılı ve İstanbul 13 üncü İdare Mahkemesi'nin 28/01/2016 tarihli ve 2015/982 E. 2016/250 K. sayılı kararlarındaki “davacı şirketin işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma başvurusunun reddine dair işlem iptal edilmiştir. ” hükmü gereğince bahse konu işletmelere 26/02/2016 tarihli ve 2016/16, 2016/17 sayılı “Umuma Açık İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları” düzenlenmek zorunda kalındığı,
Belirtilmiştir.
5. 11/10/2016 tarih ve E.7372 sayılı yazımıza 10/11/2016 tarih ve 196159 sayılı İstanbul Büyükşehir Belediyesinin cevabi yazısında açıklanan, şikayet konusu hakkında değişik tarihlerde Ataşehir Belediyesi ile yapılan yazışmalarda özetle;
5.1. 03/03/2016 tarihli dilekçede, Ataşehir İlçesi, Küçükbakkalköy Mahallesi, ... üzerinde bulunan ... Sitesi. Blok ve diğer blokların zemin katlarında mesken niteliğindeki taşınmazların iş yerlerine çevrildiği ve . Blokun bahçesine iki katlı müstakil, ruhsatsız bir bina yapıldığının ifade edildiği, Ataşehir Belediye Başkanlığından söz konusu yerin 3194 sayılı İmar Kanunu, mer-i imar planı, imar mevzuatı ve ilgili yönetmelikler doğrultusunda tetkik edilerek, ruhsat ve ruhsata esas belgelerin Başkanlıklarına gönderilmesi, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı ise; 3194 sayılı İmar Kanununun 32 ve 42 nci maddeleri gereği yasal işlemlerin yapılarak Başkanlıklarına ve ilgilisine bilgi verilmesinin istendiği,
5.2. Şikâyetin yinelenmesi üzerine söz konusu yerdeki aykırılıklarla ilgili olarak düzenlenmiş olan Yapı Tatil Tutanakları, Encümen Kararları ve Yapı Kullanma İzin Belgelerinin Ataşehir Belediye Başkanlığınca Başkanlıklarına gönderildiği, söz konusu parsel üzerindeki projesine aykırı durumlarla ilgili olarak; mühürlenmiş olan yapılarla ilgili mühür fekkinden dolayı TCK 203 üncü maddesi gereği yasal işlemlerin yapılması, alt yapı hizmetlerinin kesilmesi için ilgili kurumlarla gerekli yazışmaların yapılması, 3194 sayılı İmar Kanununun 32 nci maddesine göre alınmış olan yıkım kararının yasal süresinin dolması nedeniyle gereğinin yapılması ve yapılan yasal işlemlerle ilgili olarak evrak suretleriyle birlikte Başkanlıklarına bilgi verilmesinin istendiği,
5.3. Ataşehir Belediye Başkanlığınca, ... Blok, No: .kapı sayılı yer için mühür fekkinden dolayı TCK 203 üncü madde gereği yasal işlem yapıldığı ve encümen kararı alındığı, yıkım kararının uygulanması için; alt yapı hizmetlerini kesmek ve tahliye işlemlerini gerçekleştirmek üzere İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ), Anadolu Yakası Elektrik Dağıtım Şirketi (AYEDAŞ), Kaymakamlık ve Zabıta Müdürlüğü ile gerekli yazışmaların yapıldığının ifade edildiği,
5.4. Ataşehir Belediye Başkanlığından, imar planında konut alanında kalan söz konusu yerdeki otelin iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatının iptal edilerek fonksiyonuna uygun hale getirilmesi, söz konusu otelin ön bahçesine Kat Mülkiyeti ve İmar Kanununa aykırı olarak kaçak yapılmış olan restoranın da iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatının iptal edilerek faaliyette bulunmasına müsaade edilmemesi, yıkım kararının uygulanması için alt yapı hizmetlerini kesmek ve tahliye işlemlerini gerçekleştirmek üzere İSKİ, AYEDAŞ, Kaymakamlık ve Zabıta Müdürlüğü ile yapılmış olan yazışmalar ile TCK 184 üncü madde gereği yapılanyazışmaların onaylı birer suretinin Başkanlıklarına gönderilmesinin istendiği,
5.5. Ataşehir Belediye Başkanlığına, söz konusu mühürlenmek suretiyle faaliyetten men edildiği ifade edilen işyerinin faaliyette olduğunun tespit edildiğinin bildirildiği, gerekli tüm yasal işlemlerin yapılması ve Başkanlıklarına bilgi verilmesi istenerek, aksi takdirde yasal sorumluluğun Ataşehir Belediye Başkanlığına ait olacağının ifade edildiği, söz konusu yerdeki ruhsata aykırılıkların ilgililerince giderilmemesi durumunda Başkanlıklarından da destek yıkım ekibi istenerek yıkım işleminin gerçekleştirileceğinin ifade edildiği,
5.6. Söz konusu ruhsatsız işyerinin yıkımının ivedilikle yerine getirilmesi, şikâyet dilekçelerinde bahsi geçen diğer hususlarla ilgili imar mevzuatı gereği yasal işlemlerin yapılması ve Başkanlıklarına bilgi verilmesi, aksi takdirde görevini yerine getirmeyen Ataşehir Belediye Başkanlığı personeli hakkında suç duyurusunda bulunulacağının bildirildiği,
5.7. Ataşehir Belediye Başkanlığı yazısında söz konusu işyerinin dolgu yöntemiyle oluşturulan kaçak bodrum katının da bulunduğu ancak söz konusu kaçak bodrum katla ilgili bugüne kadar herhangi bir yasal işlem yapılmadığının ifade edildiği, başka bir yazıda CB3-T3 bloğun bodrum katlarıyla ilgili ruhsata aykırılıkla için Yapı Tatil Tutanağı düzenlendiği ve Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunun ifade edildiği,
5.8. Ataşehir Belediye Başkanlığı ile müteaddit kere yazışma yapılmış olmasına rağmen ilçe belediyesinin görevini yerine getirmediğinden bahisle, Ataşehir Belediye Başkanı ve ilgili personeli hakkında 4483 sayılı yasa gereği İçişleri Bakanlığına suç duyurusunda bulunulması istenmesi üzerine Hukuk Müşavirliği tarafından İçişleri Bakanlığına suç duyurusunda bulunulduğu,
5.9. Başkanlıklarının 5216 sayılı Kanundaki imar uygulamalarını denetleme yetkisini bu Kanunun 11 inci maddesine göre yerine getirdiği, bu çerçevede, büyükşehir belediyesince ilçe belediyelerinin imar uygulamalarında imara aykırılık tespitinin yapılmış olması halinde, denetimle ortaya çıkarılan aykırılığı giderme görevinin de ilgili ilçe belediyesine ait olduğu, Büyükşehir belediyesince tespit edilen imara aykırılığı giderme konusunda büyükşehir belediyesinin yetkisinin (hakkını haiz olmak) mevcut olmasının ilçe belediyesine ait olan asli görevin yerine bir görev ikamesini oluşturmadığı, aksinin düşünülmesinin aynı işi, görev ve sorumlulukları farklı iki belediyenin birlikte yapması anlamına geleceği,
5.10. Diğer taraftan, 28/03/2007 tarih ve 43212 sayılı yazılarıyla ruhsatsız veya ruhsat eklerine aykırı yapılarla ilgili İmar Kanunu’nun 32 nci maddesi gereği “Yapı Tatil Tutanağı” düzenlemek ve aynı Kanunun 32 ve 42 nci maddeleri gereği alınan Encümen Kararlarını uygulamanın İlçe Belediyelerinin asli görevleri arasında olduğu, bu kararın uygulanması esnasında ihtiyaç duyulması halinde yıkım günü 15 gün önceden Başkanlıklarına bildirildiği takdirde yıkım için gerekli teknik ekip, araç ve gereç desteğin verileceği, hususunun ilçe belediyelerine bildirildiği,
6. 11/10/2016 tarih ve 7373 sayılı yazımıza İçişleri Bakanlığının 20/10/2016 tarih ve 23253 sayılı cevabi yazısında,
6.1. ... ’nun dilekçesi üzerine İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığının 03/07/2014 tarih ve 2014/98746 sayılı soruşturma izni talebinin değerlendirildiği, yapılan ön inceleme üzerine 2015/154 no‘lu ve 20/04/2015 tarihli soruşturma izni verilmesi/verilmemesi kararının verildiği, ilgililerin itirazının Danıştay Birinci Dairesinin 26/11/2015 tarih ve E.2015/1801 K: 2015/1658 sayılı kararıyla reddedildiği ve dosyanın İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildiği,
7. Yazı ekinde yer verilen 2015/154 no lu ve 20/04/2015 tarihli konuyla ilgili 4483 sayılı Kanun hükümlerine göre soruşturma izni verilmesi/verilmemesi kararında,
7.1. “... parsel olarak kayıtlı taşınmazın C adası içine "..." adı altında 2 katlı kaçak bina yapıldığı ve 3194 sayılı İmar Kanunumun 32. Maddesi uyarınca Belediye Encümenince alınan yıkım kararının uygulanmadığı” iddiasıyla ilgili olarak;
7.2. Bilirkişiler tarafından düzenlenen 03/04/2015 tarihli raporun konuyla ilgili bölümünde; "... yerinde yapılan incelemede, 2 bodrum + 5 katlı, onaylı projesinde konut olarak planlanmış, 12/08/2005 tarih/2005-09-03 sayılı inşaat ruhsatı ve 13/03/2009 tarih/54-09 sayılı yapı kullanma izin belgesi bulunan ... bloğun ruhsat ve eklerine aykırı olarak iç duvarlarında değişiklik yapılarak 2 bodrum, zemin ve blok önündeki kış bahçesinin '...' adlı işletme tarafından kafe - restoran olarak kullanıldığı, aynı bloğun diğer katlarının otel olarak düzenlendiği tespit edilmiştir... ” denildiği, dolayısıyla bahse konu yapı ile ilgili olarak Belediye Encümenince alınan 21/04/2014 tarihli ve 2014/273 sayılı yıkım kararının halen uygulanmadığının teyit edildiği; Anlaşıldığından;
7.3. Yapılması gereken yıkım işlemini yerine getirmeyen ve 5393 sayılı Kanunun 38/h maddesi ile Ataşehir Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğünün görevlerini düzenleyen Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin 9/b ve 11/r maddeleri gereğince bu konuda sorumlulukları bulunan ... hakkında “Soruşturma İzni Verilmesi” ne değinildiği,
7.4. ....4- “Siteye ait otoparkın taşıma özelliği olan perde duvarının kesilip pencere açıldığı”
iddiasıyla ilgili olarak;
7.5. Bilirkişilerce düzenlenen raporun otoparkla ilgili bölümünde “...12.08.2005 tarih/2005-08-49 sayılı inşaat ruhsatı) ve 24.06.2008 tarih/96-08 sayılı yapı kullanma izin belgesi bulunan otoparkın şikâyete konu bölümünün yerinde ve dosyasında yapılan incelemede, söz konusu duvarların, taşıyıcı özellikte perde duvar olmadığı ve sadece onaylı mimari projesine aykırı olarak pencere yerlerinin ve boyutlarının değiştirildiği, ayrıca otoparkın bu bölümünün ruhsat ve eklerine aykırı olarak ofis ve depo şeklinde düzenlendiği tespit edilmiştir. Buna istinaden 02.12.2013 tarih ve 13/0049 sayı ile yapı tatil tutanağı düzenlenmiş. 3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesi gereğince 26.12.2013 tarih ve 2013/1279 sayılı Encümen Kararı, 32.maddesi gereğince de 21.01.2014 tarih ve 2014/272 sayılı Encümen Kararı) alınmış, TCK’nın 184. maddesine göre Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmuş, ilgililerine tebligatlar yapılmıştır... "denildiği; dolayısıyla bahse konu yapı ile ilgili olarak Belediye Encümenince alınan 21.01.2014 tarihli ve 2014/272 sayılı kararın halen uygulanmadığı;
Anlaşıldığından;
7.6. Belediye Encümenince alınan yıkım kararını uygulamayan, yapılması gereken yıkım işlemini yerine getirmeyen ve 5393 sayılı Kanunun 38/h maddesi ile Ataşehir Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğünün görevlerini düzenleyen Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin 9/b ve 11/r maddeleri gereğince hu konuda sorumlulukları bulunan ... hakkında “Soruşturma İzni Verilmesi” ne değinildiği,
7.7. Site içerisindeki... blok ve diğer blokların zemin katlarında mesken niteliğinde olan taşınmazların işyerlerine çevrildiği iddiası ile ilgili olarak;
7.8. Konuya ilişkin olarak düzenlenen Bilirkişi Raporunda “...Ayrıca, C-B3-T3 olarak isimlendirilen, onaylı mimari projesine göre 2 bodrum katlı konut bloğunda, projesine aykırı olarak 3. bodrum katın yapıldığı ve ortak alan olarak kullanıldığı, onaylı mimari projesinde 2. bodrum katta sığınak ve su deposu olan yerlerin projeye aykırı olarak kısmen yönetim ofisi ve spor salonu, I. bodrum katta toplantı odası ve kapıcı dairesinin bağımsız bölüm olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Buna istinaden 21/03/2014 tarih ve 14/0020 sayı ile yapı tatil tutanağı (ek-26) düzenlenmiş, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42. maddesi gereğince 15/04/2014 tarih ve 2014/576 sayılı Encümen Kararı (ek-27), 32. maddesi gereğince de 06/05/2014 tarih ve 2014/638 sayılı Encümen Karan (ek-28) alınmış, TCK'nın 184.maddesine göre Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunulmuş (ek-29), ilgililerine tebligatlar yapılmıştır... ” denildiği;
7.9. Belirtilen bölümle ilgili olarak 3194 sayılı Kanunun 32 nci maddesine göre Belediye Encümenince alınan yıkım kararının uygulanması için ihaleye çıkarılma çalışmalarının devam ettiğinin alınan ifadelerden. Belediyenin bilgi istemine verilen cevabi yazısından ve eki evraklardan anlaşıldığı;
7.10. ... nın 3194 sayılı İmar Kanununa ilişkin iş ve işlemlere ilgili olarak alınan yazılı ifadelerinde özetle; gerekli yasal işlemlerin yapıldığını, tutanakların düzenlendiğini, yıkım için gerekli yazışmaların yapıldığını, yıkım işi için 2014 yılında yapılan ihaleye katılım olmadığını ve sürecin devam ettiğini belirttikleri;
7.11. Bununla birlikte 06/05/2014 tarihli ve 2014/638 sayılı Encümen Kararının üzerinden yaklaşık bir yıl geçmesine rağmen kararın uygulanmadığı ve ihale süreci dışında bu kararın uygulanması konusunda başka herhangi bir eylemde bulunulmadığı ve alternatif çözüm yollarının aranmadığı; Anlaşıldığından;
7.12. Yapılması gereken yıkım işlemini yerine getirmeyen ve 5393 sayılı Kanunun 38/h maddesi ile Ataşehir Belediyesi Yapı Kontrol Müdürlüğünün görevlerini düzenleyen Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin 9/b ve 1 l/r maddeleri gereğince bu konuda sorumlulukları bulunan ... hakkında “Soruşturma İzni Verilmesi” ne;” değinildiği, Hususları yer almaktadır.
C. Olaylar
8. Şikâyetçi iddiaları, yazışmalar, idarelerin konuya ilişkin açıklamaları, İçişleri Bakanlığının konuya ilişkin soruşturma izni verilmesi kararı ve dosyadaki tüm bilgi ve belgelerden;
8.1. Şikâyet konusu, ... unvanlı ve otele dönüştürülen yer, iki katlı inşa edilen ve içkili lokanta olarak işletilen “...” unvanlı işyeri, otoparkın eski haline dönüştürülmesi işlemleriyle ilgili olarak şikâyet üzerine Ataşehir Belediye Başkanlığınca İmar Kanununun 42 nci maddesine istinaden para cezası uygulanmasıyla ilgili encümen kararlarının alındığı, 32 nci maddesine istinaden yapı tatil tutanaklarının düzenlendiği ve yıkıma ilişkin encümen kararlarının alınarak tebligatların yapıldığı, yıkım işlemleri için ihaleye çıkıldığı ihaleye teklif çıkmaması üzerine iptal edildiği, ancak üzerinden 2 yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen yıkım işlemlerinin henüz sonuçlandırılmadığı,
8.2. "..." adlı içkili lokanta hakkında İstanbul 9 uncu İdare Mahkemesi'nin 29/06/2015 tarihli ve 2015/425 E. 2015/1414 K. sayılı ve İstanbul 13 üncü İdare Mahkemesi'nin 28/01/2016 tarihli ve 2015/981 E. 2016/251 K. saydı kararları, "..." adlı Pansiyon hakkında da İstanbul 9 uncu İdare Mahkemesi'nin 29/06/2015 tarihli ve 2015/424 E. 2015/1416 K. sayılı ve İstanbul 13. İdare Mahkemesi'nin 28/01/2016 tarihli ve 2015/982 E. 2016/250 K. sayılı kararlarındaki “davacı şirketin işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma başvurusunun reddine dair işlem iptal edilmiştir." hükmü gereğince bahse konu işletmelere 26/02/2016 tarihli ve 2016/16, 2016/17 sayılı “Umuma Açık İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları” düzenlendiği idarece kararın temyiz edildiği ve yargılamanın Danıştay nezdinde devam ettiği,
8.3. Konunun şikâyetçi tarafından İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına şikâyet edilmesi üzerine, Büyükşehir Belediyesinin ile belediyesinden yapılan işlemlere ait tutanak ve yazışmaları temin ettiği, yıkım işleminin yapılması yönünde ilçe belediyesine süre vererek talimatta bulunduğu, ilçe belediyesince yıkım işlemlerinin gerçekleştirilmemesi üzerine Büyükşehir Belediyesince konu hakkında İçişleri Bakanlığına suç duyurusunda bulunulduğu,
8.4. Şikâyetçi tarafından konu hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulduğu, Cumhuriyet Savcığınca Ataşehir Belediyesi yetkilileri hakkında İçişleri Bakanlığından soruşturma izni talep edildiği, Bakanlık tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde ilçe belediyesi yetkilileri hakkında soruşturma izni verildiği, ilgililer tarafından soruşturma izni verilmesine ilişkin karara itirazın Danıştay tarafından reddi üzerine, soruşturma dosyasının Bakanlık tarafından Cumhuriyet Savcılığına gönderildiği,
8.5. Şikayetçi tarafından, ayrıntıları “ İdarenin Açıklamaları” kısmında görüleceği üzere, değişik tarihlerde iddia ettiği kaçak yapılarla ilgili Ataşehir ve İstanbul Büyükşehir Belediyesine başvurularda bulunulduğu, yıkım işleminin gerçekleşmemesi üzerine ilk olarak Kurumumuza 22/12/2015 tarihinde başvurduğu, Kurumumuzca şikayetçinin yetkili idareye güncel bir idari başvurusu olmaması sebebiyle Gönderme Kararı verildiği, idarenin Gönderme Kararı üzerine işlem tesis etmemesi üzerine Kurumumuza tekrar başvuruda bulunduğu, Anlaşılmıştır.
III. HUKUKİ DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE
A. İlgili Mevzuat
9. 18/10/1982 tarihli ve 2709 sayılı T.C. Anayasasının “Dilekçe, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı” başlıklı 74 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkralarında;
“Herkes, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkına sahiptir. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına bağlı olarak kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu idarenin işleyişiyle ilgili şikâyetleri inceler.”, hükmü yer almaktadır.
10. Birleşmiş Milletler “İnsan Haklarının Geliştirilmesi ve Korunması İçin Kurulan Ulusal Kuruluşların Statüsüne İlişkin İlkeler/Paris Prensipleri’nde;
“...Ulusal kuruluşlar, yürürlükteki yasaları, mevzuatı ve yasa tasarıları ile yasa önerilerini incelerler ve metinlerin, insan haklarının temel ilkeleriyle uyumlu hale getirilmeleri için uygun gördükleri tavsiyeleri yaparlar; gerek gördükleri takdirde, yeni yasaların kabul edilmesini, yürürlükteki yasaların uyumlu hale getirilmesini ve idari önlemlerin alınmasını veya değiştirilmesini tavsiye ederler...
Ulusal düzeyde yürürlükte olan yasaların, mevzuatın ve uygulamaların, insan haklarına ilişkin uluslararası belgeler ve mekanizmalarla uyumlu hale getirilmesini ve hayata geçirilmesini teşvik ederler ve sağlarlar.”, hükmü yer almaktadır.
11. 14/6/2012 tarihli ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun "Kurumun Görevi" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında;
“Kurum, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyet üzerine, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevlidir.”, hükmü yer almaktadır.
12. 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “Tavsiye kararı” başlıklı 32 nci maddesinde; “İnceleme ve araştırma sonucunda şikâyetin yerinde olduğu kanaatine varılması hâlinde tavsiye kararı verilir. Kararda idare hakkında aşağıdaki tavsiyelerden bir veya birkaçına yer verilir:
ç) Mevzuat değişikliğinin yapılması.”, hükmü yer almaktadır.
13. 3194 sayılı İmar Kanununun 21 inci maddesinde “Bu Kanunun kapsamına giren bütün yapılar için 26 ncı maddede belirtilen istisna dışında belediye veya valiliklerden (....) yapı ruhsatiyesi alınması mecburidir.
Ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınmasına bağlıdır... ”
13.1. 32 nci maddesinde “ Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce (...) tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur.
Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshası da muhtara bırakılır.
Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mühürün kaldırılmasını ister.
Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir.
Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir.”
13.2. 42 nci maddesinde; “Bu maddede belirtilen ve imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyideler uygulanır.
Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beş yüz Türk Lirasından az olmamak üzere, aşağıdaki şekilde hesaplanan idari para cezaları uygulanır...”
14. 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesinde “Büyükşehir belediyesinin görev, yetki ve sorumlulukları şunlardır:
...
c) Kanunlarla büyükşehir belediyesine verilmiş görev ve hizmetlerin gerektirdiği proje, yapım, bakım ve onarım işleriyle ilgili her ölçekteki imar planlarını, parselasyon planlarını ve her türlü imar uygulamasını yapmak ve ruhsatlandırmak, 20/07/1966 tarihli ve 775 sayılı Gecekondu Kanununda belediyelere verilen yetkileri kullanmak. ... İlçe (...) belediyelerinin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Kanunlarla münhasıran büyükşehir belediyesine verilen görevler ile birinci fıkrada sayılanlar dışında kalan görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak...”
14.1. 11 inci maddesinde; “Büyükşehir belediyesi, ilçe (...) belediyelerinin imar uygulamalarını denetlemeye yetkilidir. Denetim yetkisi, konu ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi istemeyi, incelemeyi ve gerektiğinde bunların örneklerini almayı içerir. Bu amaçla istenecek her türlü bilgi ve belgeler en geç onbeş gün içinde verilir. İmar uygulamalarının denetiminde kamu kurum ve kuruluşlarından, üniversiteler ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından yararlanılabilir.
Denetim sonucunda belirlenen eksiklik ve aykırılıkların giderilmesi için ilgili belediyeye üç ayı geçmemek üzere süre verilir. Bu süre içinde eksiklik ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesi eksiklik ve aykırılıkları gidermeye yetkilidir.
Büyükşehir belediyesi tarafından belirlenen ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılar, gerekli işlem yapılmak üzere ilgili belediyeye bildirilir. Belirlenen imara aykırı uygulama, ilgili belediye tarafından üç ay içinde giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesi 03/05/1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun 32 ve 42 nci maddelerinde belirtilen yetkilerini kullanma hakkını haizdir. Ancak 3194 sayılı Kanunun 42 nci madde kapsamındaki konulardan dolayı iki kez ceza verilemez.”
14.2. Maddenin gerekçesinde; “3030 sayılı Kanunda, büyükşehir belediyesi ile ilçe ve ilk kademe belediyeleri arasındaki imar yetkilerinin paylaşımı konusunda açıklık bulunmamakta; büyükşehir belediyelerine kaçak yapılaşma ile mücadele konusunda etkin ve uygulanabilir yetkiler de verilmemektedir. Bu nedenle, özellikle seçim dönemlerinde ilçe ve ilk kademe belediyeleri imar denetim yetkilerini kullanmamış, bunun sonucunda şehirlerimizde kaçak yapılar çığ gibi büyümüştür.
Yapılan yeni düzenleme ile büyükşehir belediyelerine etkin, kullanılabilir ve kendiliğinden harekete geçerek gerekli tedbirleri alma gibi önemli denetim yetkileri verilmektedir.
Büyükşehir belediyesi tarafından yapılan denetim sonucunda tespit edilen aykırılıkların giderilmesi için, ilgili belediyeye altı ayı geçmemek üzere süre verilmesi, verilen süre içinde aykırılıklar giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesinin re'sen harekete geçerek İmar Kanununun belediyelere tanıdığı her türlü yetkiyi kullanmak suretiyle aykırılıkları gidermesi imkânı da getirilmektedir.” Denilmektedir.
14.3. Maddeye İlişkin Meclis Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Raporunda;
“Tasarının 10 uncu maddesi, büyük şehir belediyesinin imar denetim yetkisini düzenlemektedir. Madde ile büyükşehir belediyelerine İlçe ve ilk kademe belediyelerinin imar uygulamalarını denetleme yetkisi verilmektedir. İkinci fıkrada ise, denetim sonucunda tespit edilen eksikliklerin üç ay içerisinde giderilememesi halinde büyükşehir belediyesinin eksiklik ve aykırılıkları giderme konusunda yetkili olduğu belirtilmektedir. Komisyon üyelerimizin bir kısmı, büyükşehir belediyelerinin belirtilen eksiklik ve aykırılıkları gidermeleri halinde, görevini yerine getirmekten kaçınan ilçe veya ilk kademe belediyelerine karşı bir yaptırım veya müeyyide uygulanması gerektiğini ifade etmişlerdir. Komisyonumuzda söz konusu belediyelerin, "Nasıl olsa ben bunu yapmazsam, benim görevimi büyükşehir belediyesi yapar" anlayışının olmaması gerektiği düşüncesi belirtilmiştir. Üyelerimiz, bu gerekçe ile madde metninin, ilçe ve ilk kademe belediyelerine sorumluluklarını yerine getirmedikleri takdirde kendilerine bir yaptırım uygulanmasını sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirtmişlerdir.
Cevaben yapılan açıklamalarda, 3030 sayılı ve halen yürürlükte olan yasa da büyükşehir belediyelerinin hiçbir şekilde imar düzenleme ve denetim yetkilerinin olmadığı, yeni tasarı ile ilçe ve ilk kademe belediyelerine, imar uygulama planlarına aykırı yapıların, imar planına uygun hale getirilmesi için üç aylık bir süre tanındığını ve ancak bu süre sonunda görevlerini yapmadıkları takdirde, büyükşehir belediyelerinin eksikliği gidermeye yetkili olduklarını ayrıca böyle olayların sıklıkla tekerrür etmeyen istisnai durumlar olduğu belirtilmiştir. ”
15. 5393 sayılı Belediye Kanununun 15 inci maddesinde “Belediyenin yetkileri ve imtiyazları şunlardır: c) Gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetleri ile ilgili olarak kanunlarda belirtilen izin veya ruhsatı vermek...”
15.1. 34 üncü maddesinde “Belediye encümeninin görev ve yetkileri şunlardır:
... e) Kanunlarda öngörülen cezaları vermek...”
15.2. 38 inci maddesinde “Belediye başkanının görev ve yetkileri şunlardır:. h) Meclis ve encümen kararlarını uygulamak...”
16. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı İstanbul İmar Yönetmeliğinin “ Büyükşehir Belediyesi İmar Denetim Yetkisi” başlıklı 1.20 maddesinde “Büyükşehir belediyesi, ilçe ve ilk kademe belediyelerinin imar uygulamalarını denetlemeye yetkilidir. Denetim yetkisi, konu ile ilgili her türlü bilgi ve belgeyi istemeyi, incelemeyi ve gerektiğinde bunların örneklerini almayı içerir. Bu amaçla istenecek her türlü bilgi ve belgeler en geç onbeş gün içinde verilir. Denetim sonucunda belirlenen eksiklik ve aykırılıkların giderilmesi için ilgili belediyeye üç ayı geçmemek üzere süre verilir. Bu süre içinde eksiklik ve aykırılıklar giderilmediği takdirde, Büyükşehir Belediyesi eksiklik ve aykırılıkları gidermeye yetkilidir.
Ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılarla ilgili denetim görev ve yetkisi asli olarak İlçe ve İlk Kademe Belediyelerine aittir. Büyükşehir Belediyesi tarafından belirlenen ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılar, gerekli işlem yapılmak üzere ilgili belediyeye bildirilir. Belirlenen imara aykırı uygulama, ilgili belediye tarafından üç ay içinde giderilmediği takdirde, (...)* Büyükşehir Belediyesi gerekli gördüğünde 3194 sayılı İmar Kanununun 32 ve 42 nci maddelerinde belirtilen yetkileri kullanma hakkını haizdir.” Düzenlemesi yer almaktadır.
17. Ataşehir Belediye Başkanlığı Yapı Kontrol Müdürlüğü Görev ve Çalışma Yönetmeliğinin 9 uncu maddesinde; “...b) İnşaatların ruhsat ve eklerine uygun yapıldığını kontrol etmek, ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapılarla ilgili tespitler yaparak yasal işlemleri yürütmek, Yapı tatil Tutanağı düzenlemek ve Belediye encümenine 3194 sayılı imar kanunun 32. Ve 42. Maddeleri uyarınca para ve yıkım cezası kararı alınmak üzere göndermek , alınan encümen kararlarının yasal işlemlerini yürütmek,. l) Yıkım İhalesi işlemlerini yürütmek, yıkım faaliyetlerinde güvenliğin sağlanması için Belediye içi organizasyonu sağlamak, imar kirliliğine neden olan inşai faaliyetlerde gerekli yasal işlemleri yapmak. İhale Kararının kesinleşmesinden sonra ilgili firmalara tebligat yaptırmak, gerekli sözleşmeleri hazırlanmasını sağlamak,..” düzenlemesi yer almaktadır.
18. İstanbul Büyükşehir Belediyesince ilk kademe ve ilçe belediyelerine yazılan 28/03/2007 tarih ve 43212 sayılı dağıtımlı yazıda;
18.1. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanlığının İstanbul il sınırlan içerisindeki 32 ilçe, 41 ilk kademe belediyesinin imar uygulamalarını denetleme yetkisinin 5216 sayılı Kanunu’nun 11 inci maddesi hükümleri ile düzenlendiği,
18.2. Bu maddenin bazı ilçe-ilk kademe belediyeleri tarafından yanlış yorumlandığı ve 5216 sayılı yasanın 11 inci maddesi gereği yıkım işleminin doğrudan Başkanlık tarafından yapılmasının talep edildiğini,
18.3. Oysaki ilçe, ilk kademe belediyelerinin inşaat ruhsatı vermek, denetimini yapmak, ruhsat alınmadan veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılan yapılarla ilgili yapacakları işlemlerin; 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun belediyenin yetkileri ve imtiyazlarını düzenleyen 15. maddesinin (c) bendindeki; encümenin görev ve yetkilerini düzenleyen 34. maddesinin (e) bendindeki; belediye başkanının görev ve yetkilerini düzenleyen 38. maddesinin (h) bendindeki hükümler, 3194 Sayılı İmar Kanununun 5 inci maddesindeki ruhsat alma şartlarını düzenleyen 22 nci maddesindeki ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak başlanan yapılara uygulanacak hükümleri düzenleyen 3194 sayılı Kanunun 32 nci maddesindeki ve 4708 sayılı Yapı Denetim Kanununun idarenin yükümlülükleri ile ilgili hükümleri düzenleyen 5 inci maddesindeki hüküm, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun Büyükşehir, İlçe ve İlk Kademe Belediyelerinin görev ve sorumluluklarını düzenleyen 7 nci maddesinin; Büyükşehir Belediyesinin görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin birinci fıkrasının (c) bendindeki İlçe ve ilk kademe belediyelerinin görev ve yetkilerine ilişkin üçüncü fıkrasının (a) bendindeki; hükümleri ile düzenlendiği,
18.4. Yukarıda belirtilen kanunların hükümleri dikkate alındığında, inşaat ruhsatı vermek ve imar denetimi yapmanın (ruhsat alınmadan veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapılıp yapılmadığı) ilçe ve ilk kademe Belediyelerinin görev, yetki ve sorumluluğu içerisinde olduğu, ilçe ve ilk kademe belediyeleri, sınırlan içinde ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığını tespit ettikleri takdirde, TCK’nın 184 üncü maddesine göre belediye başkanlıkları marifetiyle doğrudan Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunmak; ilgili idare tarafından aykırılıkların belirlenmesi durumunda denetimsizliğin başladığı seviyenin tespit edilerek fenni mesul Yapı Denetim şirketini Yapı Denetim Komisyonuna ihbar etmek, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32 ve 42 nci maddelerine göre de Belediye Encümenleri tarafından karar aldıktan sonra Belediye Başkanlıklarının marifetiyle doğrudan uygulamakla görevli, yetkili ve sorumlu oldukları,
18.5. 5216 sayılı Kanun ile Büyükşehir Belediyesine verilen imar denetim yetkisinin, ilçe ve ilk kademe belediyelerinin imar uygulamalarını denetlemeye ilişkin olduğu, bu nitelikteki denetim yetkisinin, ilçe ve ilk kademe belediyelerinin görev, yetki ve sorumluluğunda bulunan imar denetim yetkisini içerdiği şeklinde kabul edilemeyeceği, yetkilerin kamu düzenine ilişkin olduğu, yasa ile açıkça verilmesini gerektirdiği, imar denetim yetkisinin, büyükşehir bulunan yerlerde açıkça ilçe ve ilk kademe belediyelerine verildiği, büyükşehir belediyesine ise, yasa ile açıkça ilçe ve ilk kademe belediyelerinin imar uygulamalarını denetleme yetkisi verildiği, bu nedenle, büyükşehir belediyesinin 5216 sayılı Kanun’daki imar uyguladıklarım denetleme yetkisini 11 inci madde hükmüne göre yerine getirdiği,
18.6. Yukarıda izahatı yapıldığı üzere ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapılarla ilgili İmar Kanununun 32 inci maddesi gereği yapı tatil tutanağı düzenlemek ve aynı Kanunun 32 ve 42 nci maddeleri gereği alınan encümen kararlarını uygulamanın ilçe-ilk kademe belediyelerinin asli görevleri arasında olduğu, bu kararın uygulanması esnasında ihtiyaç duyulması halinde yıkım günü 15 gün önceden Başkanlıklarına bildirildiği takdirde yıkım için gerekli teknik ekip araç ve gereç desteği verileceği,
18.7. Bunun dışında ilgili Belediyenin ikaz edilmesine rağmen yıkım görevini uygulamaktan imtina edilmesi halinde gerekli yasal işlemlerin yapılacağı, Açıklamalarına yer verilmiştir.
B. Başvuru Konusuna ilişkin Uygulamalar 19. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 23/12/2009 tarihli E:2009/4-561 K: 2009/577 sayılı kararında;
19. “...Dava, belediye encümeni tarafından 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 32 nci maddesi uyarınca yıkımına karar verilmiş olan binanın ruhsatsız kısımlarının nüfus ve eşya bakımından tahliyesine izin verilmesi istemine ilişkindir.
Görüldüğü üzere, İmar Kanunu 32 nci maddesi hükmünün son fıkrası; önceki fıkraların öngördüğü prosedür çerçevesinde yıkım koşulları gerçekleştiğinde, yıkım işleminin gerçekleştirilmesi görev ve yetkisini ilgili belediye veya valiliğe vermiştir.
Bu düzenlemenin gereği ve doğal sonucu olarak, somut olaydaki gibi, yıkımın yapılabilmesi için insan ve/veya eşyanın dışarı çıkartılmasının gerektiği durumlarda, bu işlemler de, herhangi bir mahkeme kararına gerek olmaksızın, kanunun verdiği yetkiye dayanılarak ve o yetki çerçevesinde kamu gücü kullanılarak, uygun hukuki yol ve yöntemlerle, yine aynı makam tarafından yerine getirilecektir.
20. Yargıtay 15. Hukuk Dairesinin 21/09/2011 tarihli E:2011/3395 K:2011/5238 sayılı kararında;
“...3194 Sayılı İmar Yasası'nın 21 inci maddesi gereğince aynı Yasanın 26 ncı maddesinde gösterilen istisnalar hariç her türlü inşaat yapımı ilgilisine göre belediye veya valiliklerden alınacak yapı ruhsatına tabidir. Ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınmasına bağlıdır. İstisnalar dışında ruhsat alınmadan yapıya başlanması kaçak yahut ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapılması durumunda 3194 Sayılı Yasa'nın 32 nci maddesi uyarınca yerel idarelerce yıktırılır ve aynı Yasa'nın 42 nci maddesi gereğince de yapı sahibine ve yükleniciye ceza yaptırımı uygulanır. İmar mevzuatındaki kurallar kamu düzeni gereği uyulması zorunlu ve emredici hukuk kurallarıdır. ...” hükmü tesis edilmiştir.
C. Kamu Denetçisi Av. Hüseyin YÜRÜK’ün Kamu Baş Denetçisine Önerisi
21. Kamu Denetçisi tarafından yapılan değerlendirme neticesinde; fiili yıkım haricinde yıkım işlemlerine ilişkin tüm sürecin tamamlanmasına rağmen, konunun sürüncemede bırakıldığı, yıkım ihalesinin iptal edilmesine rağmen yerine yeni ihalenin yapılmadığı, Büyükşehir Belediyesinin yıkım için gerekli teknik ekip araç ve gereç desteğini sağlayacak olmasına rağmen buna ilişkin ilçe belediyesince talepte bulunulduğuna dair dosyada herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmadığı, olayın soruşturmaya konu edilmesi ve soruşturma izni verilmesine rağmen hala somut bir adım atılmadığından Ataşehir Belediye Başkanlığına tavsiyede bulunulmasına ilişkin öneri Kamu Baş Denetçisine sunulmuştur
D. Hukuka ve Hakkaniyete Uygunluk Yönünden Değerlendirme
22. Şikâyetçi 3 no.lu paragrafta yer verilen iddialarla kaçak olduğunu belirttiği yapıların yıkılmasını talep etmektedir.
23. 3194 sayılı Kanunun 32 nci maddesinde yıkım yaptırımının öncelikle ruhsatsız ya da yapının ruhsat ve eklerine aykırı imalatların saptanması ile mümkün olduğu, ruhsat ve eklerine aykırı yapılan yapıların yıktırılmasına karar verilebilmesi için, idarece yapı mahallinde ruhsata aykırılıkları somut ve ayrıntılı olarak belirtecek şekilde ve idarenin uzman fen elemanları tarafından bu aykırılıkların ayrıntılı ve somut şekilde saptanarak veri olarak aktarılan yapı tatil tutanağının düzenlenmesinin gerektiği, gerekli tebligat işlemlerinin yapılması, yapının mühürlenmesi ve yapı sahibine yapısını ruhsata uygun hale getirmesi için süre verilmesi, bu süreler içinde yapı ruhsata uygun hale getirilmezse yapının belediyece yıkılması öngörülmektedir. Kanunun 42 nci maddesi gereğince de bu durumun varlığı halinde aynı zamanda idari para cezası uygulanacaktır.
24. Dosya kapsamından Ataşehir Belediyesince, şikâyet konusu, Balsamo Suit unvanlı ve otele dönüştürülen yer, iki katlı inşa edilen ve içkili lokanta olarak işletilen “Locale” unvanlı işyeri, otoparkın eski haline dönüştürülmesi işlemleriyle ilgili olarak şikâyet üzerine Ataşehir Belediye Başkanlığınca İmar Kanununun 42 nci maddesine istinaden para cezası uygulanmasıyla ilgili encümen kararlarının alındığı, 32 nci maddesine istinaden yapı tatil tutanaklarının düzenlendiği ve yıkıma ilişkin encümen kararlarının alınarak tebligatların yapıldığı, yıkım işlemleri için ihaleye çıkıldığı ihaleye teklif çıkmaması üzerine iptal edildiği, ancak üzerinden 2 yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen yıkım işlemlerinin henüz sonuçlandırılmadığı anlaşılmaktadır.
25. Nitekim şikâyetçi tarafından konu hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulduğu, Cumhuriyet Savcığınca Ataşehir Belediyesi yetkilileri hakkında İçişleri Bakanlığından soruşturma izni talep edildiği, Bakanlık tarafından yapılan inceleme ve araştırma neticesinde Yapı Tatil Tutanaklarının düzenlediği, 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42 nci maddesi gereğince Encümen Kararı, 32 nci maddesi gereğince de Encümen Kararının alındığı, TCK'nın 184 üncü maddesine göre Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunulduğu ilgililerine tebligatların yapıldığı,” denildiği; bununla birlikte Encümen Kararlarının üzerinden uzun süre geçmesine rağmen kararın uygulanmadığı ve ihale süreci dışında bu kararın uygulanması konusunda başka herhangi bir eylemde bulunulmadığı ve alternatif çözüm yollarının aranmadığı bu nedenle ilçe belediyesi yetkilileri hakkında soruşturma izni verildiği ilgililer tarafından soruşturma izni verilmesine ilişkin karara itirazın Danıştay tarafında reddi üzerine, soruşturma dosyasının Bakanlık tarafından Cumhuriyet Savcılığına gönderildiği görülmektedir.
26. Diğer taraftan "..." adlı içkili lokanta hakkında İstanbul 9. İdare Mahkemesi'nin 29/06/2015 tarihli ve 2015/425 E. 2015/1414 K. sayılı ve İstanbul 13. İdare Mahkemesi'nin 28/01/2016 tarihli ve 2015/981 E. 2016/251 K. sayılı kararlan, "..." adlı Pansiyon hakkında da İstanbul 9. İdare Mahkemesi'nin 29/06/2015 tarihli ve 2015/424 E. 2015/1416 K. sayılı ve İstanbul 13. İdare Mahkemesi'nin 28/01/2016 tarihli ve 2015/982 E. 2016/250 K. sayılı kararlarındaki “davacı şirketin işyeri açma ve çalışma ruhsatı alma başvurusunun reddine dair işlem iptal edilmiştir." hükmü gereğince bahse konu işletmelere 26/02/2016 tarihli ve 2016/16, 2016/17 sayılı “Umuma Açık İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatları” düzenlenmesinin ve işyerlerinin bu ruhsatlara dayanarak fiilen faaliyet göstermesinin mevcut yapıların kaçak niteliği değiştirmeyeceği ve yıkım sürecini etkilemeyeceği değerlendirilmektedir.-
27. Uygulamalar başlığı altında yer verilen Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararında da belirtildiği üzere; İmar Kanunu 32 nci maddesi hükmünün son fıkrasında; önceki fıkraların öngördüğü prosedür çerçevesinde yıkım koşulları gerçekleştiğinde, yıkım işleminin gerçekleştirilmesi görev ve yetkisini ilgili belediyeye verdiği, bu düzenlemenin gereği ve doğal sonucu olarak, yıkımın yapılabilmesi için insan ve/veya eşyanın dışarı çıkartılmasının gerektiği durumlarda, bu işlemlerin de, herhangi bir mahkeme kararına gerek olmaksızın, kanunun verdiği yetkiye dayanılarak ve o yetki çerçevesinde kamu gücü kullanılarak, uygun hukuki yol ve yöntemlerle, yine aynı makam tarafından yerine getirileceği, bu durumda belediyenin gerek yıkım ve gerekse onun öncesinde yapılması gereken tahliye işlemlerini bizzat yapma yetkisine sahip olduğu kuşkusuzdur.(bkz. 19)
28. 3194 Sayılı İmar Yasası'nın 21 inci maddesi gereğince aynı Yasanın 26 ncı maddesinde gösterilen istisnalar hariç her türlü inşaat yapımı ilgilisine göre belediye veya valiliklerden alınacak yapı ruhsatına tabidir. Ruhsat alınmış yapılarda herhangi bir değişiklik yapılması da yeniden ruhsat alınmasına bağlıdır. İstisnalar dışında ruhsat alınmadan yapıya başlanması kaçak yahut ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapılması durumunda 3194 Sayılı Yasa'nın 32 nci maddesi uyarınca yerel idarelerce yıktırılır ve aynı Yasa'nın 42 nci maddesi gereğince de yapı sahibine ve yükleniciye ceza yaptırımı uygulanır. İmar mevzuatındaki kurallar kamu düzeni gereği uyulması zorunlu ve emredici hukuk kurallarıdır.(bkz. 20)
29. Bu kapsamda yıkım işlemlerine ilişkin fiili yıkım haricinde tüm sürecin tamamlanmasına rağmen, konunun sürüncemede bırakıldığı, Ataşehir Belediyesince yıkım ihalesinin iptal edilmesine rağmen yerine yeni ihalenin yapılmadığı, Büyükşehir Belediyesinin 18 no.lu paragrafta yer verilen dağıtımlı yazısında belirtilen teknik ekip, araç ve gereç desteği sağlanacağı açıklamasına rağmen, yıkım için gerekli teknik ekip, araç ve gereç desteği talebinde bulunulduğuna dair dosyada herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmadığı, olayın soruşturmaya konu edilmesi ve soruşturma izni verilmesine rağmen hala somut bir adım atılmadığı görülmektedir.
30. Diğer taraftan 5216 Sayılı Kanunun 11 inci maddesinde büyükşehir belediyelerinin, ilçe belediyelerinin imar uygulamalarını denetlemeye yetkili olduğu, ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların Büyükşehir belediyesi tarafından belirlenmesi durumunda gerekli işlem yapılmak üzere ilgili belediyeye bildirileceği, belirlenen imara aykırı veya ruhsata aykırı uygulamanın, ilgili belediye tarafından üç ay içinde giderilmediği takdirde, büyükşehir belediyesinin 3194 sayılı İmar Kanununun 32 ve 42 nci maddelerinde belirtilen yetkilerini kullanma hakkını haiz olduğu düzenlenmiştir.
31. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından ise İmar Yönetmeliği, konuya ilişkin dağıtımlı yazı ve Kurumumuza yaptığı açıklamalarda Büyükşehir Belediyesince kaçak yapının tespitinin yapılması durumunda yıkım işlemlerini yapma yetkisinin ilçe belediyelerine ait olduğu, Büyükşehir belediyesince tespit edilen imara aykırılığı giderme konusunda büyükşehir belediyesinin yetkisinin (hakkını haiz olmak) mevcut olmasının, ilçe belediyesine ait olan asli görevin yerine bir görev ikamesi oluşturmadığı, aksinin düşünülmesinin aynı işi, görev ve sorumlulukları farklı iki belediyenin birlikte yapması anlamına geleceği belirtilmektedir.
32. Mevzuat hükümleri ve maddeye ilişkin Avrupa Birliği Uyum Komisyonu Raporu birlikte değerlendirildiğinde; Büyükşehir Belediyesinin 5216 sayılı Kanunun 11 inci maddesi kapsamında denetim yetkisi ve İmar Kanununun 32 ve 42 inci maddesi kapsamındaki kullanma yetkisi mevcut olmakla birlikte, somut olaydaki yıkım işlerinin gerçekleştirilmesinde birinci derecede sorumluluk ve yetki Ataşehir Belediyesine aittir. Aksi takdirde, ilçe belediyelerince gerçekleştirilmeyen yıkım işlemlerinin Büyükşehir Belediyesince gerçekleştirilmesi durumunda Büyükşehir Belediyesinin ağır bir yük altına girmesi sonucunu doğuracaktır. İlçe Belediyeleri ise, maddeye ilişkin komisyon raporunda ifadesini bulan "nasıl olsa ben bunu yapmazsam, benim görevimi büyükşehir belediyesi yapar” şeklindeki makul olmayan bir davranış sergileyeceklerdir.(bkz.14.3) Nitekim Büyükşehir Belediyesi yıkım işlemlerinin gerçekleştirilmesi durumunda gerekli ekipman desteğinin ilçe belediyelerine verileceği taahhüdünde bulunmaktadır.
33. Yukarıdan beri anlatılan hususlar, başvuranın iddiaları, idareninkonu ile ilgili açıklamaları, ilgili mevzuat, yargı kararları ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, fiili yıkım haricinde yıkım işlemlerine ilişkin tüm sürecin tamamlanmasına rağmen, konunun sürüncemede bırakıldığı, yıkım ihalesinin iptal edilmesine rağmen yerine yeni ihalenin yapılmadığı, Büyükşehir Belediyesinin yıkım için gerekli teknik ekip araç ve gereç desteğini sağlayacak olmasına rağmen buna ilişkin ilçe belediyesince talepte bulunulduğuna dair dosyada herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmadığı, olayın soruşturmaya konu edilmesi ve soruşturma izni verilmesine rağmen hala somut bir adım atılmadığından Ataşehir Belediyesinin, yapının ruhsat ve eklerine aykırılığın ilçe belediyesince iletilen belge ve açıklamalar ışığında Büyükşehir Belediyesince tespit edildiği, verilen süreye rağmen yıkım işlemlerinin ilçe belediyesince yerine getirilmediği, konunun adli yargı boyutuna taşınmasına rağmen ilçe belediyesince konunun sürüncemede bırakılmasına devam edildiğinin sabit olduğu, bu nedenle yıkım işlemlerinin yerine getirilmesinde birinci derece sorumluluğu bulunan Ataşehir Belediyesine, adı geçen İlçe Belediyesine gerekli ekipman desteği verilmesi yönünde ise İstanbul Büyükşehir Belediyesine ise tavsiyede bulunulması gerekmiştir.
E. İnsan Hakları Yönünden Değerlendirme
34. 2709 sayılı T.C. Anayasasının "Kanun Önünde Eşitlik" başlıklı 10 uncu maddesinde ifadesini bulan kanun önünde eşitlik ilkesinin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 13 üncü maddesindeki etkili başvuru hakkının ve 17 inci maddesindeki hakları kötüye kullanma yasağının ihlal edildiğine dair herhangi bir bulgu ve bilgiye rastlanmadığı gibi başvuruya konu olayda, uluslararası sözleşmelerde yazılı ve güvence altına alınmış olan diğer haklara da aykırı bir durum tespit edilememiştir.
F. İyi Yönetim İlkeleri Yönünden Değerlendirme
35. Günümüzde demokratik, modern ve katılımcı yönetim anlayışında idarelerden sadece hukuka uygun olarak hareket etmeleri değil aynı zamanda iyi yönetim ilkelerine de uygun işlem tesis etmeleri beklenmektedir.
36. 28/03/2013 tarihli ve 28601 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "İyi yönetim ilkeleri" başlıklı 6 ncı maddesinde "Kurum, inceleme ve araştırma yaparken idarenin, insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde; kanunlara uygunluk, ayrımcılığın önlenmesi, ölçülülük, yetkinin kötüye kullanılmaması, eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, nezaket, şeffaflık, hesap verilebilirlik, haklı beklentiye uygunluk, kazanılmış hakların korunması, dinlenilme hakkı, savunma hakkı, bilgi edinme hakkı, makul sürede karar verme, kararların gerekçeli olması, karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi, kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi, kişisel verilerin korunması gibi iyi yönetim ilkelerine uygun işlem ve eylem ile tutum veya davranışta bulunup bulunmadığını gözetir ve iyi yönetim ilkelerine uyar." hükmü yer almaktadır. Söz konusu Yönetmelik hükmünde yer alan ilkelerin kaynağını teşkil eden Avrupa Birliği Temel Haklar Şartının 41 inci maddesinde de iyi yönetim hakkından bahsedilmekte olup, benzer ilkelere Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilen "Avrupa Doğru İdari Davranış Yasası”nda da yer verilmiştir.
37. Söz konusu ilkeler yönünden yapılan değerlendirme neticesinde; idareden istenilen bilgi ve belgelerin süresi içinde ve gerekçeli olarak Kurumumuza gönderildiği ayrıca idarenin başvuranla ilgili işlemlerinde “kanunlara uygunluk”, “makul sürede karar verme”, “hesap verilebilirlik”, “şeffaflık”, “kararların gerekçeli olması”, “kararın geciktirilmeksizin bildirilmesi” ilkelerine uygun davrandığı, ancak ilgili idare olan Ataşehir Belediyesinin, şikâyetçiye verdiği cevapta hangi sürede hangi mercilere başvurabileceğini göstermediği bu nedenle “karara karşı başvuru yollarının gösterilmesi” ilkesine uymadığı anlaşılmış olup, idareden bundan böyle bu ilkeye de uyması beklenmektedir.
IV. HAK ARAMA ÖZGÜRLÜĞÜNE İLİŞKİN YASAL MEVZUAT
A. Dava Açma Süresinin Yeniden Başlaması
38. 14/06/2012 tarih ve 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 17 inci maddesinin sekizinci fıkrasına göre Kamu Denetçiliği Kurumuna, dava açma süresi içinde yapılan başvuru, işlemeye başlamış olan dava açma süresini durdurmakta olup, anılan Kanunun “Dava açma süresinin yeniden işlemeye başlaması” başlıklı 21 inci maddesinde, Kamu Denetçiliği Kurumunun inceleme ve araştırmasını, başvuru tarihinden itibaren altı ay içinde sonuçlandıramaması hâlinde durmuş olan dava açma süresinin kaldığı yerden işlemeye başlayacağı belirtilmiş; Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 38 inci maddesinin dördüncü fıkrasında da Kurumun inceleme ve araştırmasını, şikâyet başvuru tarihinden itibaren, altı ay içinde sonuçlandıramaması halinde durumun gerekçesiyle birlikte şikâyetçiye tebliğ edileceği ve durmuş olan dava açma süresinin tebliğden itibaren kaldığı yerden işlemeye başlayacağı belirtilmiştir. Bu kapsamda incelemenin altı ayda bitirilememe gerekçesi ve dava açma süresinin kaldığı yerden yeniden işlemeye başlayacağı hususu şikayetçiye 11/10/2016 tarihli ve 7371 sayılı yazı ile bildirilmiştir.
B. Yargı Yolu
39. 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının “Temel hak ve hürriyetlerin korunması” başlıklı 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrasında “Devlet, işlemlerinde, ilgili kişilerin hangi kanun yolları ve mercilere başvuracağını ve sürelerini belirtmek zorundadır.” hükmü yer almakta olup, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun 20 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ilgili idarenin işlemine karşı 60 günlük dava açma süresinden varsa arta kalan süre içinde İstanbul İdare Mahkemesine yargı yolu açıktır.
V. KARAR
Yukarıda açıklanan gerekçe ve dosya kapsamına göre BAŞVURUNUN KABULÜNE;
1. Ruhsat ve eklerine aykırı olduğu belirlenen yapılara ilişkin yıkım işlemlerinin makul sürede gerçekleştirilmesi hususunda birinci derece sorumluluğu bulunan Ataşehir Belediye Başkanlığına,
2. Ataşehir Belediye Başkanlığı'nın talebi halinde yıkım işlemlerinin gerçekleştirilmesi için gerekli teknik ekipman desteğinin Ataşehir Belediyesine sağlanması yönünde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına,
Tavsiyede bulunulmasına, Bu kararın, BAŞVURANA, ATAŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞINA ve İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞINA Tebliğine,
Türkiye Cumhuriyeti Kamu Baş Denetçisince karar verildi.
Şeref MALKOÇ
Kamu Baş Denetçisi
Telefon: +90 (312) 473 84 23
E-Posta: [email protected]
Adres: Çetin Emeç Bulvari Hürriyet Cad. No: 2/12 Çankaya ANKARA