T.C.
DANIŞTAY
1. Daire
Esas: 1989/44
Karar: 1989/82
Tarih: 19.06.1989
ÖZET: Trafik Kanununda yazılı görevlerden hangilerinin belediyelere devredilebileceği Hk.
(2918 sayılı Trafik K. m. 5, 10, 114, 116)
KARAR METNİ:
2918 s. Karayolları Trafik Yasasının 10 uncu maddesine 2918 s. Karayolları Trafik Yasasının Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında 330 s. Yasa Hükmünde Kararnameyle eklenen fıkra gereğince Emniyet Genel Müdürlüğünün il ve ilçe trafik kuruluşlarınca yürütülmekte olan, trafik suçu işleyenler hakkında alındı ve tutanak düzenlemek, araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve plakalarını vermek, el koyduğu trafik kazalarında trafik kaza tespit tutanağı düzenlemek gibi görev ve yetkilerin belediyelere devredilip devredilemeyeceği konusunda oluşan duraksamanın giderilmesi amacıyla istişare düşünce istemine ait Başbakanlığın 9.3.1989 tarihli ve Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 07/101-1/341/01984 s. yazısı ekindeki içişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğünün 3.3.1989 tarihli ve 2380/64021/1/075188 s. yazısında aynen:
"Emniyet Genel Müdürlüğünün, merkez, il ve ilçe trafik kuruluşlarının görev ve yetkileri, 2918 s. Karayolları Trafik Yasasının 5. maddesi (b) fıkrasında yer almış olup, buna göre;
Araçları, bu yasaya göre araçlarda bulundurulması gerekli belge ve gereçleri, sürücüleri ve bunlara ilişkin belgeleri, sürücülerin ve karayolunu kullanan sair kişilerin kurallara uyup uymadığı, trafik düzenlemelerinin ve çeşitli tesislerin bu Yasa hükümlerine uygun olup olmadığını denetlemek duran ve akan trafiği düzenlemek ve yönetmek, el koyduğu trafik kazalarında trafik kaza tespit tutanağı düzenlemek, trafik suçu işleyenler hakkında alındı ve tutanak düzenlemek, gerekli işlemleri yapmak ve takip etmek, araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve plakalarını vermek, sürücülerin sınavlarını yapmak ve belgelerini vermek, ülke çapında taşıtların ve sürücülerin sicillerini tutmak, teknik ve hukuki değişikliklerini işlemek, istatistik bilgileri toplamak ve değerlendirmek, trafik kazalarının oluş sebepleri ile ilgili bütün unsurları kapsayan istatistik verileri ve bilgilerini toplamak, değerlendirmek, sonuçlarına göre gereken önlemlerin alınmasını sağlamak ve ilgili kuruluşlara teklifte bulunmak gibi, görev ve yetkiler verilmiş bulunmaktadır.
Ayrıca, Trafik Zabıtasına sözü edilen Yasanın 114. maddesi ile; trafik suçu işleyenler hakkında suç veya ceza tutanağı düzenlemek, banlardan yargı yetkisine giren suçlarla ilgili tutanağın bir suretini ilgili mahkemeye 7 iş günü içerisinde intikal ettirmek, para cezalarını tahsil etmek, öte yandan aynı Yasanın 116. maddesi hükümleri gereğince de; trafiği tehlikeye düşürecek, engel olacak veya yasaklanmış yerlerde park etmiş veya trafik kural ve yasaklarına aykırı davranışları belirlenmiş bulunan ve sürücüsü tespit edilemeyen araçlara tescil plakalarına göre ceza veya suç tutanağı düzenleme yetkisi verilmiştir.
Malumları olduğu üzere, 5 Ağustos 1988 Günlü Resmi Gazete''de yayımlanarak yürürlüğe giren, 2918 s. Karayolları Trafik Yasasının 10. maddesine eklenen fıkrada; bu Kanunla Emniyet Genel Müdürlüğünün trafik kuruluşlarına verilmiş olan denetim, yönetim ve düzenleme görevlerinin de, içişleri Bakanlığınca gerekli görülen yerleşim birimlerinde Yönetmelikte tespit edilen usul ve esaslara göre belediyelere devredilebileceği öngörülmüştür.
Bu sebeple, 330 S. Yasa Hükmünde Kararnamenin 2. maddesiyle Karayolları Trafik Yasasının 10. maddesine eklenen fıkra gereğince, sözü edilen Yasanın 5. maddesinin (b) fıkrası ile Emniyet Genel Müdürlüğünün il ve ilçe trafik kuruluşlarına verilmiş olan; trafik suçu işleyenler hakkında alındı ve tutanak düzenlemek, araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve plakalarını vermek ve el koyduğu trafik kazalarında trafik kaza tespit tutanağı düzenlemek gibi görev ve yetkilerin belediyelere devredilip devredilemeyeceği hususundaki tereddütlerimizin ortadan kaldırılması için Makamınız kanalı ile Danıştay''dan görüş istenmesinin yerinde olacağı anlaşılmıştır.
Gereğini emir ve müsaadelerinize arz ederim." denilmektedir.
Dairemizce yapıları davet üzerine gelen Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Daire Başkan ........... ve Emniyet Şube Müdürü ........''andan gerekli bilgiler alındıktan sonra,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
2918 s. Karayolları Trafik Yasasının Emniyet Genel Müdürlüğünün trafik kuruluşlarının görev ve yetkilerini düzenleyen 5 inci maddesinin b fıkrasında,
"1. Araçları, bu Yasaya göre araçlarda bulundurulması gerekli belge ve gereçleri, sürücüleri ve bunlara ilişkin belgeleri, sürücülerin ve karayolunu kullanan sair kişilerin kurallara uyup uymadığını, trafik düzenlemelerinin ve çeşitli tesislerin bu Yasa hükümlerine uygun olup olmadığını denetlemek,
2. Duran ve akan trafiği düzenlemek ve yönetmek,
3. Bu Kanunla kendisine verilen görev ve yetki sınırı içerisinde karayolundan faydalananların trafik eğitimine yapmak, yaptırmak,
4. El koyduğu trafik kazalarında trafik kaza tespit tutanağı düzenlemek,
5. Trafik suçu işleyenler hakkında tutanak düzenlemek, gerekli işlemleri yapmak ve takip etmek,
6. Trafik kazası neticesinde hastalanan veya yaralananların bakımlarını sağlayacak tedbirlerin süratle alınmasına yardımcı olmak ve yakınlarına haber vermek,
7. Araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve plakalarını vermek,
8. Sürücülerin sınavlarını yapmak ve belgelerini vermek,
9. Ülke çapında taşıtların ve sürücülerin sicillerini tutmak, teknik ve hukuki değişikliklerini işlemek, istatistikî bilgileri toplamak ve değerlendirmek,
10. Trafik kazalarının oluş nedenleri ile ilgili bütün unsurları kapsayan istatistik verileri ve bilgilerim toplamak, değerlendirmek, sonuçlarına göre gereken önlemlerin alınmasını sağlamak ve ilgili kuruluşlara teklifte bulunmak,
11. Ayrıca bu Kanunla ve bu Yasaya göre çıkarılmış olan yönetmeliklerle verilen sair görevleri yapmak........." hükmü yer almaktadır.
Söz konusu Kanunun 10 uncu maddesine 5 Ağustos 1988 gününde yürürlüğe giren 330 s. Yasa Hükmünde Kararnamenin 2 inci maddesiyle eklenen fıkrada "Bu Kanunla Emniyet Genel Müdürlüğünün trafik kuruluşlarına verilmiş olan denetim, yönetim ve düzenleme görevlerinde içişleri Bakanlığınca gerekli görülen yerleşim birimlerinde yönetmelikte tespit edilen usul ve esaslara göre belediyelere devredilebilir." denilmektedir. Bu hüküm, yönetim ve düzenleme görevlerini öngörmektedir. Bu sebeple yukarıda sözü edilen 5 inci maddenin (b) fıkrasında sayılan yetkilerden denetim, yönetim ve düzenlemeyle ilgili olanlarının belirlenmesi gerekmektedir.
5 inci maddenin (b) fıkrasının 1 numaralı bendinde yer alan, "Araçları, bu Yasaya göre araçlarda bulundurulması gerekli belge ve gereçleri, sürücüleri ve bunlara ilişkin belgeleri, sürücülerin ve karayolunu kullanan sair kişilerin kurallara uyup uymadığını, trafik düzenlemelerinin ve çeşitli tesislerin bu Yasa hükümlerine uygun olup olmadığını denetlemek" ve aynı fıkranın 2 numaralı bendinde yer alan "Duran ve akan trafiği denetlemek ve yönetmek" ve 6 numaralı bendinde yer alan, "Trafik kazası neticesinde hastalanan veya yaralananların bakımlarını sağlayacak tedbirlerin süratle alınmasına yardımcı olmak ve yakınlarına haber vermek," yolundaki hükümlerinin, denetim, yönetim ve düzenleme niteliğindeki görev ve yetkiler olduğu, sair bentlerde yer alanların ise, bu nitelikte olmadığı gibi belediyelerin görev alanları dışında hatta Yurt çapında etkinlik gerektiren görevler olduğu, bu nedenle, bu yetkilerin, belediyelere devredilemeyeceği sonucuna varılmaktadır.
Bu durumda, 2918 s. Kanunun 10 uncu maddesine 330 s. Yasa Hükmünde Kararnameyle eklenen fıkra gereğince Emniyet Genel Müdürlüğünün il ve ilçe trafik kuruluşlarınca yürütülmekte olan, trafik suçu işleyenler hakkında alındı ve tutanak düzenlemek, araçların tescil işlemlerini yaparak belge ve plakalarını vermek, el koyduğu trafik kazalarında trafik kaza tespit tutanağı düzenlemek gibi görev ve yetkilerin belediyelere devredilmesine olanak bulunmadığı mütalaa kılınmakla dosyanın Danıştay Başkanlığına sunulmasına,
19.6.1989 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kaynak: DKD Sayı:76-77 Sayfa:40
Yorumlar