T.C.
DANIŞTAY
9. Daire
Esas: 1990/1160
Karar: 1991/3088
Tarih: 22.10.1991
ÖZET: Kanuni düzenleme ile imar programına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisi ödemesi durdurulacağından ve kamulaştırmanın yapılması halinde de durdurma tarihi ile kamulaştırma tarihi arasında tahakkuk edecek olan emlak vergisi, kamulaştırmayı yapan idare tarafından ödeneceğinden emlak vergisinin kamulaştırmayı yapan idareden tahsili gerekirken yükümlüye ilişkin kamulaştırma bedelinden kesilerek tahsil edilmesinde kanuni isabet görülmemiştir.
(2942 sayılı Kamulaştırma K. m. 39) (3194 sayılı İmar K. m. 13, 31) (1319 sayılı EVK. m. 31)
KARAR METNİ:
Temyiz İsteminde Bulunan : ......... Belediye Başkanlığı Hesap İşleri Genel Müdürlüğü
Karşı Taraf : .......
İstemin Özeti : Maliki olduğu ....... ....... 94 pafta, 776 ada l parselde kayıtlı taşınmazın 27.11.1988 günlü encümen kararına istinaden ....... Büyükşehir Belediyesince kamulaştırılması sebebiyle kamulaştırma bedeli ile beyan edilen değer arasındaki fark üzerinden 2942 s. Yasanın 39. maddesi gereğince 1986, 1987 ve 1988 yıllan için ikmalen salınan ve kesinti yolu ile tahsil edilen kusur cezalı emlak vergisinin terkini ve %30 faizi ile birlikte iadesi isteğiyle açılan davayı; 2942 s. Kamulaştırma Yasasının 39. maddesinde, emlak vergisi tarhına esas olan en son vergi değerinin kesinleşen kamulaştırma bedelinden az olduğu takdirde aradaki farkın emlak vergisine tabi tutulacağının ve bu farka ilişkin verginin 1319 s. Emlak Vergisi Yasasının 31. maddesinin son fıkrası hükmü dikkate alınmak suretiyle kusur cezalı olarak tarh edileceğinin hükme bağlandığı, anılan madde ile atıfta bulunulan 31. maddenin son fıkrasında ise, mükellefler tarafından ilk tarhiyata esas olmak üzere beyan edilen miktar ile takdir edilen rayiç bedel arasında fark bulunduğu takdirde, hesaplanan fazla verginin terkin ve mükellefe reddolunacağının veya noksan verginin kusur cezalı olarak ikmalen tarh olunacağının belirtildiği, ancak bu fıkranın 1.1.1986 gününde yürürlüğe giren 3239 s. Yasanın 141. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığı, tarhiyatın dayanağını oluşturan Kanun hükümü kamulaştırmanın yapıldığı 1988 yılında yürürlükte olmadığından yapılan cezalı tarhiyatta kanuni isabet bulunmadığı, karar icabının vergi Dairesince yerine getirilmemesi durumunda mahkemece tazminata hükmedileceğinin açıklandığı, olayda böyle bir durum bulunmadığından buna ait talebin reddi gerekeceği gerekçesiyle kısmen kabul eden ....... 3. Vergi Mahkemesinin 18.12.1989 tarih ve 1989/1398 s. kararının; Maliye ve Gümrük Bakanlığının 24.10.1989 tarihli yazısı uyarınca vergi ve ceza tahsilinin kanuni olduğu iddia edilerek bozulması isteğinden ibarettir.
Savunmanın Özeti:Yasal dayanağı bulunmayan temyiz isteminin reddi gerekeceği yolundadır.
Savcı I.E.''in Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 s. İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen sebeplerden hiçbirisine uymayıp vergi mahkemesince verilen bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan sebeplerle temyiz isteminin reddiyle Vergi Mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince Savcının ve Tetkik Hakimi N.K.''in yazılı ve sözlü görüş ve düşünceleri alındıktan sonra işin gereği görüşüldü.
Uyuşmazlık, taşınmazının ....... Büyükşehir Belediyesince kamulaştırılması sebebiyle 2942 s. Yasanın 39. maddesi gereğince yükümlü adına ikmalen salınan kusur cezalı emlak vergisini terkin eden vergi mahkemesi kararının bozulması istemine ait bulunmaktadır.
3194 s. İmar Yasasının 13. maddesinde, resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol, meydan, otopark, yeşil saha, çocuk bahçesi, pazar yeri, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılan alanlarda inşaata ve mevcut bina varsa esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyeceği, imar programına alınıncaya kadar mevcut kullanma şeklinin devam edeceği, imar programına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisi ödemesinin durdurulacağı, kamulaştırmanın yapılması halinde durdurma tarihi ile kamulaştırma tarihi arasında tahakkuk edecek olan emlak vergisinin kamulaştırmayı yapan idare tarafından ödeneceği hükme bağlanmıştır.
Olayda, uyuşmazlık konusu olan taşınmazın 12.1.1976 tarihli ve 1/1000 ölçekli imar planında yol kaldığı ve imar programına alınmak suretiyle ....... Büyükşehir Belediye Encümeninin 22.11.1988 tarih ve 187 s. kararına istinaden kamulaştırıldığı dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır.
Yukarıda sözü edilen kanuni düzenleme ile imar programına alınan alanlarda kamulaştırma yapılıncaya kadar emlak vergisi ödemesi durdurulacağından ve kamulaştırmanın yapılması halinde de durdurma tarihi ile kamulaştırma tarihi arasında tahakkuk edecek olan emlak vergisi, kamulaştırmayı yapan idare tarafından ödeneceğinden emlak vergisinin kamulaştırmayı yapan idareden tahsili gerekirken yükümlüye ilişkin kamulaştırma bedelinden kesilerek tahsil edilmesinde kanuni isabet görülmemiştir.
Açıklanan sebeplerle sonucu itibariyle yerinde olan ....... 3. Vergi Mahkemesinin 18.12.1989 tarih ve 1989/1398 s. kararının bozulması istemine ait ....... Belediye Başkanlığı temyiz isteminin reddine,
22.10.1991 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY
2942 s. Kamulaştırma Yasasının 39. maddesinde "Emlak vergisi tarhına esas olan son vergi kesinleşen kamulaştırma bedelinden az olduğu takdirde aradaki fark emlak vergisine tabi tutulur." yer almıştır. Hükmün amacı, emlak vergi değeri ile istimlâk bedelinin farklı olması halinde istimlâk değerinin vergi matrahı kabulü emlak vergisi ikmal tarhiyatını sağlamaktır. Bu hükmün kamulaştırma yapılıncaya kadar tahsilâtı durdurulan emlak vergisinin kamulaştırmayı yapan idareden tahsili öngören 3194 s. İmar Yasasının 13. maddesi hükmüyle bir ilgisi yoktur. 12 milyon TL emlak vergi değeri üzerinden hesaplanıp yükümlülerce ödendiği ihtilafsız emlak vergisinin istimlâk bedeline göre ikmalinde mevzuata aykırılık yoktur. Tarhiyatın onanması gerekir. Karara karşıyım.
Yorumlar