İllerin Çıkaracağı Milletvekili Sayısı İle Seçim Çevresine Bölünmesi Gereken İllerin Hangi İlçelerden Oluşacağı ve Bu Seçim Çevrelerinin Kaç Milletvekili Çıkaracağına İlişkin Yüksek Seçim Kurul Kararı

  • Mevzuat Tarihi02.02.2015
  • KurumYüksek Seçim Kurulu

Bu Karar; milletvekillerinin illere göre dağılımına, belirlenen duruma göre (18)'den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna ve bu illerin birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiğinin tespit ve kabulüne, sonrasında yapılması zorunlu olan işlemlere ilişkindir.

T.C.
Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı

 

 

 

Karar No           : 115

Karar Tarihi     : 02/02/2015

 

2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 77. maddesinin birinci fıkrasında ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 6. maddesinin birinci fıkrasında Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin dört yılda bir yapılacağı öngörülmüş; aynı Kanun'un 6. maddesinin ikinci fıkrasında ise; "Bir önceki seçimin yapıldığı tarihten itibaren dört yılın dolmasından önceki son Pazar günü oy verilir. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak doksan günlük sürenin ilk günü seçimin başlangıç tarihidir." hükmüne yer verilmiştir.

Bir önceki 24. Dönem Milletvekili Genel Seçimi 12 Haziran 2011 Pazar günü yapıldığından, 25. Dönem Milletvekili Genel Seçiminin 2839 sayılı Kanun'un 6. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 7 Haziran 2015 Pazar günü yapılması gerekmektedir.

2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 5. maddesinde, seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kurulu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde, 4. madde uyarınca tespit edilerek ilân edileceği öngörülmüştür.

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığının 28/01/2015 tarihli ve 3253 sayılı yazılarıyla; Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden (ADNKS) 31/12/2014 tarihi itibariyle alınan (il, ilçe, belde, köy ve muhtarlık düzeyinde yerleşim yeri kodları ile birlikte) 2014 yılı nüfus bilgileri bildirilmiştir. 

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2014 tarihli veriler esas alınarak ilân edilen ve Başkanlığımıza gönderilen 2014 yılı nüfus bilgileri ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 4 ve 5. maddeleri dikkate alınarak, illerin çıkaracağı milletvekili sayısı ile seçim çevresine bölünmesi gereken illerin hangi ilçelerden oluşacağı ve bu seçim çevrelerinin kaç milletvekili çıkaracağına ilişkin Kurulumuzun 24/10/2014 tarihli, 2014/4127 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyonca hazırlanan rapor Kurulumuza sunulmuş olmakla konu incelenerek; 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2014 tarihli veriler esas alınarak ilân edilen ve Başkanlığımıza da gönderilen 2014 yılı nüfus bilgileri ve 2839 sayılı Kanun’un 5. maddesi gereğince, Kurulumuz tarafından seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısı nüfus bilgilerinin açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde Kanun’un 4. maddesi uyarınca tespit edilerek Resmî Gazetede, Radyo ve Televizyonda ilân edilmektedir.

Kurulumuzun 24/10/2014 tarihli, 2014/4127 sayılı kararı ile oluşturulan komisyonca hazırlanan ve Kurulumuza sunulan Komisyon Raporunda aynen;

"2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun,

3. maddesinde; milletvekili sayısının 550 olduğu,

5. maddesinde; seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kurulu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren, 4. madde uyarınca tespit edilerek ilân edileceği hükümleri yer almaktadır.

Anılan Kanun’un 4 üncü maddesine göre; milletvekillerinin seçim çevrelerine dağılımı yapılırken; toplam milletvekili sayısından (550) önce her il'e bir milletvekili tahsis edilir. Son genel nüfus sayımı ile belli olan Türkiye nüfusu, kalan milletvekili sayısına (469) bölünmek suretiyle bir sayı elde edilir. İl nüfusunun bu sayıya bölünmesi ile her ilin ayrıca çıkaracağı milletvekili sayısı tespit olunur.

Bu suretle hesaplanan milletvekillerinin sayısı 550'yi bulmadığı takdirde, nüfusu; milletvekili çıkarmaya yetmeyen illerin nüfusları ile artık nüfus bırakan illerin, artık nüfusları büyüklüklerine göre sıraya konulur ve ilk hesapta iller arasında bölüştürülmemiş bulunan milletvekilleri bu sıra esas alınarak dağıtıma tabi tutulur. 

Yapılan tespit sonunda çıkaracağı milletvekili sayısı (18)'e kadar olan iller bir seçim çevresi sayılır. Çıkaracağı milletvekili sayısı (19)'dan (35)'e kadar olan iller iki, (36) ve daha fazla olan iller üç seçim çevresine bölünür. Bu seçim çevreleri numara sırasına göre adlandırılır.

2839 sayılı Kanun’un 3 ve 4. maddelerinin yukarıda belirtilen hükümleri ile 2014 yılı nüfus bilgileri göz önünde bulundurulmak suretiyle, 550 milletvekilinin (81) il'e dağılımı yapılmıştır.

Yapılan belirlemeye istinaden;

32 milletvekili çıkaracağı tespit edilen Ankara İlinin 2, 

88 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İstanbul İlinin 3, 26 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İzmir İlinin ise 2, seçim çevresine bölünmesi gerekli görülmüştür.

Seçim çevreleri belirlenirken, seçim çevrelerinin mümkün olduğu ölçüde eşit veya birbirine yakın sayıda milletvekili çıkaracak şekilde oluşturulması, ilçelerin mülki bütünlüklerinin bozulmaması ve idari teşkilat yapısının değiştirilmemesi gözetilmiş, ayrıca aynı seçim çevresinde yer alan ilçelerin nüfus ve coğrafi yakınlıkları ile ulaşım imkânları da göz önünde bulundurulmuştur.

Öte yandan, birden fazla seçim çevresine bölünen illerin milletvekili sayısının seçim çevrelerine dağılımında da, nüfusları bakımından illerin milletvekili sayısını tespit etmeye ilişkin esaslara göre belirlenmesi ilkesi benimsenmiştir. …"

görüşü bildirilmiştir.

Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, Kurulumuzun 24/10/2014 tarihli, 2014/4127 sayılı kararı ile oluşturulan komisyonca yürütülen çalışma sonrası düzenlenen rapor incelenmiş olmakla, 

a) Milletvekillerinin illere göre dağılımının (EK I)'de yer aldığı şekilde belirlenmesine,

b) 18’den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna,

c) Ankara, İstanbul ve İzmir illerinin EK (II/A), EK (II/B) ve EK (II/C) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiği yönündeki görüşlerin Kurulumuzca da uygun görüldüğüne,

karar verilmesi gerekmiştir. 

SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle;

1- 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 4 ve 5 inci maddeleri gereğince belirlenecek seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının tespitinde, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2014 tarihi itibarıyla ADNKS’den alınan (il, ilçe, belde, köy ve muhtarlık düzeyinde yerleşim yeri kodları ile birlikte) ve Başkanlığımıza da gönderilen 2014 yılı nüfus bilgilerinin esas alınmasına,

2- 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 3 ve 4. maddeleri göz önünde bulundurularak, milletvekillerinin illere göre dağılımının EK (I) sayılı Cetvelde belirtildiği gibi tespitine,

3- Belirlenen duruma göre (18)'den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna ve bu illerin EK: (II-A)-(II-B)-(II-C) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiğinin tespit ve kabulüne,

4- Kararın bir örneğinin ve eki cetvellerin; 

a) Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına, 

b) Seçime katılma yeterliliği tespit ve ilân edilen siyasi parti genel başkanlıklarına, 

c) İl ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına, gönderilmesine,

d) Resmî Gazete'de yayımlanmasına,

5- Karar özeti ve eki cetvellerin Başkanlık duyurusu olarak Türkiye Radyo Televizyon Kurumunda (TRT) yayınlanmasına

02/02/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

 

            Başkan                        Başkanvekili                          Üye                                 Üye

         Sadi GÜVEN                 Turan KARAKAYA            Mehmet KÜRTÜL                Nilgün İPEK

 

                 Üye                                    Üye                                   Üye                                  Üye

        Ünal DEMİRCİ                        Ali KAYA                      İbrahim ZENGİN              İlhan HANAĞASI

 

                      Üye                                               Üye                                               Üye

                 Zeki YİĞİT                                 Ahmet TUNCAY                               Haluk KIRCA

 

EK (I) SAYILI CETVEL

MİLLETVEKİLLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI

 

İLİ:

 

 

MİLLETVEKİLİ

SAYISI

 

İLİ:

 

             

MİLLETVEKİLİ SAYISI

 

ADANA

 

14

KOCAELİ

11

 

ADIYAMAN

 

5

KONYA

14

 

AFYONKARAHİSAR

 

5

KÜTAHYA

4

 

AĞRI

 

4

MALATYA

6

 

AMASYA

 

3

MANİSA

9

 

ANKARA

 

32

KAHRAMANMARAŞ

8

 

ANTALYA

 

14

MARDİN

6

 

ARTVİN

 

2

MUĞLA

6

 

AYDIN

 

7

MUŞ

3

 

BALIKESİR

 

8

NEVŞEHİR

3

 

BİLECİK

 

2

NİĞDE

3

 

BİNGÖL

 

3

ORDU

5

 

BİTLİS

 

3

RİZE

3

 

BOLU

 

3

SAKARYA

7

 

BURDUR

 

3

SAMSUN

9

 

BURSA

 

18

SİİRT

3

 

ÇANAKKALE

 

4

SİNOP

2

 

ÇANKIRI

 

2

SİVAS

5

 

ÇORUM

 

4

TEKİRDAĞ

6

 

DENİZLİ

 

7

TOKAT

5

 

DİYARBAKIR

 

11

TRABZON

6

 

EDİRNE

 

3

TUNCELİ

2

 

ELAZIĞ

 

4

ŞANLIURFA

12

 

ERZİNCAN

 

2

UŞAK

3

 

ERZURUM

 

6

VAN

8

 

ESKİŞEHİR

 

6

YOZGAT

4

 

GAZİANTEP

 

12

ZONGULDAK

5

 

GİRESUN

 

4

AKSARAY

3

 

GÜMÜŞHANE

 

2

BAYBURT

2

 

HAKKARİ

 

3

KARAMAN

2

 

HATAY

 

10

KIRIKKALE

3

 

ISPARTA

 

4

BATMAN

4

 

MERSİN

 

11

ŞIRNAK

4

 

İSTANBUL

 

88

BARTIN

2

 

İZMİR

 

26

ARDAHAN

2

 

KARS

 

3

IĞDIR

2

 

KASTAMONU

 

3

YALOVA

2

 

KAYSERİ

 

9

KARABÜK

2

 

KIRKLARELİ

 

3

KİLİS

2

 

KIRŞEHİR

 

2

OSMANİYE 

4

 

 

 

 

DÜZCE 

3

 

 

 

 

 

 

 

 

TOPLAM

550

 

EK (II/A) SAYILI CETVEL

İLİ: ANKARA 

İL NÜFUSU: 5.150.072

ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI: 32

BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS: 160.939

a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ

KAPSADIĞI İLÇELER

SEÇİM ÇEVRESİ

TOPLAM NÜFUSU

2.902.828             

ÇIKARACAĞI

MİLLETVEKİLİ

18

BİR MİLLETVEKİLİNE

DÜŞEN NÜFUS

161.268

AKYURT            

BALA    

ÇANKAYA

ELMADAĞ

ETİMESGUT

EVREN              

GÖLBAŞI

HAYMANA

MAMAK

POLATLI

SİNCAN

ŞEREFLİKOÇHİSAR 

 

b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ

KAPSADIĞI İLÇELER

SEÇİM ÇEVRESİ

TOPLAM NÜFUSU

2.247.244             

ÇIKARACAĞI

MİLLETVEKİLİ

14

BİR MİLLETVEKİLİNE

DÜŞEN NÜFUS

160.517

ALTINDAĞ

AYAŞ

BEYPAZARI

ÇAMLIDERE

ÇUBUK

GÜDÜL

KALECİK

KAZAN

KEÇİÖREN

KIZILCAHAMAM

NALLIHAN

PURSAKLAR

YENİMAHALLE

 

EK (II/B) SAYILI CETVEL

İLİ: İSTANBUL 

İL NÜFUSU: 14.377.018

ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI: 88

BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS: 163.375                      

a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ

KAPSADIĞI İLÇELER

SEÇİM ÇEVRESİ

TOPLAM NÜFUSU

5.075.563            

ÇIKARACAĞI

MİLLETVEKİLİ

31

BİR MİLLETVEKİLİNE

DÜŞEN NÜFUS

163.727

ADALAR

ATAŞEHİR

BEYKOZ

ÇEKMEKÖY

KADIKÖY

KARTAL

MALTEPE

PENDİK

SANCAKTEPE

SULTANBEYLİ

ŞİLE

TUZLA

ÜMRANİYE

ÜSKÜDAR

 

b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ

KAPSADIĞI İLÇELER

SEÇİM ÇEVRESİ

TOPLAM NÜFUSU

4.286.725            

ÇIKARACAĞI

MİLLETVEKİLİ

26

BİR MİLLETVEKİLİNE

DÜŞEN NÜFUS

164.874

BAYRAMPAŞA

BEŞİKTAŞ

BEYOĞLU

ESENLER

EYÜP

FATİH

GAZİOSMANPAŞA

KAĞITHANE

SARIYER

SULTANGAZİ

ŞİŞLİ

ZEYTİNBURNU

 

c) 3 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ  

KAPSADIĞI İLÇELER

SEÇİM ÇEVRESİ

TOPLAM NÜFUSU

5.014.730            

ÇIKARACAĞI

MİLLETVEKİLİ

31

BİR MİLLETVEKİLİNE

DÜŞEN NÜFUS

161.765

ARNAVUTKÖY

AVCILAR 

BAĞCILAR

BAHÇELİEVLER

BAKIRKÖY

BAŞAKŞEHİR

BEYLİKDÜZÜ

BÜYÜKÇEKMECE

ÇATALCA

ESENYURT

GÜNGÖREN

KÜÇÜKÇEKMECE

SİLİVRİ

 

EK (II/C) SAYILI CETVEL

İLİ: İZMİR 

İL NÜFUSU: 4.113.072

ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI: 26          

BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS: 158.195

a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ       

KAPSADIĞI İLÇELER

SEÇİM ÇEVRESİ

TOPLAM NÜFUSU

2.027.577            

ÇIKARACAĞI

MİLLETVEKİLİ

13

BİR MİLLETVEKİLİNE

DÜŞEN NÜFUS

155.967

BALÇOVA

BUCA

ÇEŞME

GAZİEMİR

GÜZELBAHÇE

KARABAĞLAR

KARABURUN

KONAK

MENDERES

NARLIDERE

SEFERİHİSAR

SELÇUK

TORBALI

URLA

 

b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ  

KAPSADIĞI İLÇELER

SEÇİM ÇEVRESİ

TOPLAM NÜFUSU

2.085.495             

ÇIKARACAĞI

MİLLETVEKİLİ

13

BİR MİLLETVEKİLİNE

DÜŞEN NÜFUS

160.422

ALİAĞA

BAYINDIR

BAYRAKLI

BERGAMA

BEYDAĞ

BORNOVA

ÇİĞLİ

DİKİLİ

FOÇA

KARŞIYAKA

KEMALPAŞA

KINIK

KİRAZ

MENEMEN

ÖDEMİŞ

TİRE  


İlgili Kanun:

Milletvekili Seçimi Kanunu


Yorumlar