T.C.
DANIŞTAY
10. Daire
Esas: 1990/2199
Karar: 1991/231
Tarih: 31.01.1991
ÖZET: Belediye encümeni kararıyla açıkça kanuna aykırı şekilde yapılan, arsa satışına ait ihale işlemi belediye meclisince geri alınabilir.
(2886 sayılı İhale K. m. 13) (1580 sayılı Belediye K. m. 97)
KARAR METNİ:
Temyiz Eden (Davacı) : .......
Karşı Taraf : ....... Belediye Başkanlığı
İstemin Özeti : Davacının konut yapımı amacıyla satın almış olduğu arsanın satışına dair ....... Belediye Encümeni kararı ile bu konudaki bütün ihale işlemlerinin geçersiz sayılmasına ait belediye meclisinin 5.6.1989 tarihli 5 s. kararının iptali istemiyle açılan dava sonunda ....... İdare Mahkemesince; Belediyenin 5.4.1984 tarihli 4 s. kararı ile ihtiyacı olan vatandaşlara arsa dağıtımının öngörüldüğü, ancak satışı yapılan arsaların muhammen bedellerinin tespit edilmediği, ihaleye katılan kişilerden geçici teminat alınmadığı, arsa satışı yapılan bir kısım vatandaşın ihale gününde yurtdışında bulunduğu, yine arsa satışı yapılan kişilerden bazılarının 18 yaşından küçük olduğu, ihale sonunda adına arsa tahsisi yapılan bir kişinin ihaleye katılmadığı, ihaleye ait son ilan gününden itibaren 5 günlük süre beklenmeden aynı tarih ihalenin yapıldığı, satış şartnamesinin hazırlanmadığı, gerçek ihtiyaç sahiplerinin araştırıldığı, dolayısıyla yapılmış olan ihalenin 2886 s. Yasaya uygun bulunmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
....... İdare Mahkemesinin 31.1.1990 tarihli E: 1989/604, K: 1990/111 s. kararının; idare işlemlerin her zaman geri alınamayacağı, idari işlemlerin güvenirliği ilkesinin zedelendiği, ihaledeki eksikliklerin idarenin kusurundan kaynaklandığı, idare işleminde açık hata bulunmadığı, mahkeme kararının ret gerçeklerinin bütün davacılara genişletilemeyeceği, dava konusu işlemin Danıştay İçtihatlarına aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi: Z.Ö.
Danıştay Savcısı: A.O.
Düşüncesi: Belediye encümenince davacıya arsa satışına ait ihalenin feshi ile satış işleminin iptal edilmesine dair belediye meclisi kararına karşı açılan davanın reddi yolundaki idare mahkemesi kararının temyizen bozulması istenilmektedir.
İdare mahkemesi davayı; 2886 s. Kanun hükümlerine göre ihale yoluyla satılacak arsalara ilişkin ihale şartnamesinin hazırlanıp muhammen bedelin tespit edilmesi gerektiği, ayrıca usulüne uygun ilan yapılıp son ilan gününden itibaren 5 günlük süre geçtikten sonra ihalenin açılarak arsa satışlarının yapılması gerekirken bu hususlara uyulmadığı gibi, gerçek ihtiyaç sahiplerinin de yeterince araştırılıp tespit edilmediği ve reşit olmayan kişilere satış yapıldığının görüldüğü bu sebeple arsa satışına ait belediye encümeni kararlarının iptali ve ihale sözleşmesinin feshine ait konusu belediye meclisi kararında kanun hükümlerine aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle reddetmiştir.
Olayda işin esasına girmeden önce belediye meclisinin söz konusu ihaleyi ve satış sözleşmelerin fesih yetkisi bulunup bulunmadığı üzerinde durulması gerekmektedir. 1580 s. Belediye Yasası bütünüyle incelendiğinde; belediye meclisinin belediye encümeni üzerinde hiyerarşik bir organ olmadığı gibi encümen kararlarını denetlemek veya onamak gibi bir vesayet yetkisinin de bulunmadığı anlaşılmaktadır. Nitekim bu sebeple yasa koyucu belediye başkanı ile belediye encümeni, yine encümen ile belediye meclisi arasında ihtilaf doğabileceğini göz önünde tutarak bunların çözümünü düzenlemek amacıyla yasaya özel hükümler sevk etmiştir.
Kanun "Reis, encümen ve meclis arasındaki ihtilafların kati karara raptı" başlığını taşıyan 97. maddesinde; belediye encümeni ile belediye meclisi arasında uyuşmazlık doğduğunda belediye başkanının başvurusu üzerine ilçe belediyeleri için ilçe idare kurulunun, il merkezi belediyeleri için il idare kurulunun mütalaası alındıktan sonra Danıştay''ca karar verileceği öngörülmüştür. Bu itibarla encümen kararının iptali ve ihale sözleşmelerinin feshine yetkili bulunmayan belediye meclisinin dava konusu işlemi yetki yönünden hukuka aykırı bulunmaktadır.
Öte yandan davacı ile davalı belediye arasında, 2886 s. Kanunun 13. maddesi ile belediye adına ihale yapmaya yetkili kılınan belediye encümeninin açtığı ihale sonucunda arsa satışına dair sözleşme imzalandığı bu sözleşmenin imzalanması sırasında davacının bir hilesi veya idareyi yanıltıcı bir fiili söz konusu olmadığı anlaşıldığından, idarenin dava açma süresi geçtikten sonra bu işlemini geri alması davacının kazanılmış hakkını bertaraf edici nitelikte olmaktadır. Bu biçimde bir geri alma işlemi tesisinin ise mümkün olmadığı Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu Kararı gereğidir.
Açıklanan sebeplerle temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Onuncu Dairesince işin gereği düşünüldü:
2577 S. Yasanın 17. maddesine göre davacının duruşma istemi ret edilerek işin esasına geçildi.
İdare ve vergi mahkemelerinin nihai kararlarının temyizen bozulması 2577 s. İdari Yargılama Usulü Yasasının 3622 s. Kanunla değişik 49. maddesinde yer alan nedenlerden birinin varlığı halinde mümkündür.
Bozulması istenen karar, usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz sebepleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmediğinden temyiz isteminin reddi ile bozulması istenen kararın onanmasına 31.1.1991 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Yorumlar